Ảnh chụp trong một chuyến đi phượt tại Long Hải
Máy ảnh compact là cách gọi phổ biến của dòng máy ảnh có các đặc điểm sau: cảm biến ảnh cỡ nhỏ, không thay ống kính được và có kích thước nhỏ gọn. Dòng máy ảnh này còn được gọi là máy ảnh du lịch, máy ảnh P&S (ngắm và chụp) hay máy ảnh cỡ nhỏ.
Mặc dù máy ảnh DSLR (máy ảnh kỹ thuật số phản xạ một ống kính, hay còn gọi là máy ảnh kỹ thuật số ống kính rời) ngày càng phổ biến và có mức giá rẻ, số đông người tiêu dùng vẫn sử dụng máy ảnh compact. Đối với dân phượt, dù nhiều người mong muốn mang theo bộ máy ảnh DSLR bên mình, nhưng không phải ai cũng sở hữu một bộ máy DSLR, cũng như trong nhiều tình huống, phải hy sinh lựa chọn này cho sự gọn nhẹ của hành lý. Do đó, máy ảnh compact vẫn là người bạn đồng hành phổ biến đối với dân phượt trên những nẻo đường.
Trong topic này, tôi chia sẻ một số thông tin để giúp các bạn chụp ảnh trên đường phượt với máy ảnh compact được thuận lợi hơn, và hy vọng sẽ có ảnh tốt. Tôi viết kết hợp giữa thuật ngữ nhiếp ảnh và ngôn từ nôm na cho dễ hiểu. Trong nhiều trường hợp, tôi sẽ lướt qua thuật ngữ mà thay vào đó diễn giải cho dễ hiểu. Những bạn thích tìm hiểu sâu hơn sẽ dễ dàng tìm thấy những thông tin chuyên sâu, sử dụng thuật ngữ trong các bài viết khác trong diễn đàn hoặc trên các nguồn thông tin khác.
Để tôn trọng bản quyền ảnh, toàn bộ ảnh trong phần trình bày là do tôi chụp.
Những khái niệm cần tìm hiểu
1. Zoom
Zoom là khả năng thay đổi tiêu cự của ống kính máy ảnh. Bạn chỉ cần hiểu thế này:
- Tiêu cự "gần" (nghĩa là trị số tiêu cự nhỏ): bạn chụp được cảnh với góc nhìn rộng từ trái qua phải, từ trên xuống dưới.
- Tiêu cự "xa" (nghĩa là trị số tiêu cự lớn): bạn chụp được được thu gọn lại, không còn bao la bát ngát trên dưới trái phải nữa mà chỉ một khoảng nào đó. Tiêu cự "xa" không có nghĩa là chụp ở xa, mà có thể dùng tiêu cự "xa" để chụp vật ở gần, ví dụ bạn chụp cận cảnh một bông hoa, con ốc, ...
Zoom thường được ghi theo hai cách:
* Cách thứ nhất: theo tỷ lệ zoom, ví dụ: 5x, nghĩa là từ khoảng rộng đến khoảng hẹp thay đổi 5 lần.
* Cách thứ hai: theo tiêu cự. Trong cách thứ hai này thì lại có 2 cách ghi. Cách thứ nhất là ghi theo tiêu cự thật, ví dụ 4.1-86.1mm (máy ảnh Samsung Galaxy Camera). Cách thứ hai là ghi theo tiêu cự quy đổi ra 35mm, ví dụ 28-140mm (Canon PowerShot G15).
Nói thêm một chút về tiêu cự của máy ảnh compact (phần này nói sâu hơn): tiêu cự của máy ảnh compact nói chung thuộc khoảng wide đến normal và một số máy có tiêu cự tele, nên chất ảnh vẫn thuộc khoảng wide đến normal, và do đó hiệu ứng tele hay xóa phông là rất khó đạt được.
Zoom lại có hai loại zoom là zoom quang học (optical) và zoom số (digital). Zoom quang học là zoom bằng ống kính, đôi khi bạn thấy nó thò ra thụt vào là để thay đổi tiêu cự. Zoom số là khi zoom quang học đã đạt đến tiêu cự "xa" nhất, máy ảnh sẽ zoom tiếp bằng số, nôm na là phóng đại các điểm ảnh nhận được lên.
Chất lượng ảnh do zoom quang học có được do các thấu kính trong ống kính, còn chất lượng ảnh do zoom số chỉ là phóng to lên (giống như bạn vuốt nó to ra trên màn hình iphone vậy). Theo tôi, bạn chỉ nên quan tâm đến zoom quang học, còn zoom số thì không quan tâm.
2. Chế độ chụp
Các máy ảnh compact thường có 3 chế độ chụp
* Chế độ thứ nhất là Auto (Tự động). Nôm na là có sao chụp vậy.
* Chế độ thứ hai là Presets (Các chế độ có sẵn). Ví dụ: chân dung, phong cảnh, macro, panorama, pháo hoa, trời mây biển tuyết vân vân và vân vân. Bạn sẽ chọn chế độ chụp phù hợp với yêu cầu chụp ảnh của bạn.
* Chế độ thứ ba (chỉ một số dòng máy có) là Expert (tạm dịch là Chuyên nghiệp). Với chế độ này, bạn có thể chụp các chế độ như máy ảnh ống kính rời Manual (Thủ công), Aperture priority (Tự động theo khẩu độ), Shutter Priority (Tự động theo tốc độ), Program (Tự động theo từng bộ khẩu độ - tốc độ).
Đa phần các máy chỉ có 2 chế độ đầu. Nếu máy của bạn cũng thế, bạn hãy dành nhiều thời gian chụp thử từng chế độ cho quen và đó là cách máy ảnh giúp bạn chụp đẹp hơn. Còn nếu bạn có máy ảnh đủ 3 chế độ thì thật tuyệt vời, hãy tập chụp và tìm hiểu.
3. Nút chụp ảnh
Nút chụp ảnh luôn có 2 nấc, bạn bấm nhẹ sẽ thấy nút đi nấc đầu tiên, đó là nấc để lấy nét, bấm tiếp sâu hơn mới đến nấc thứ hai, đó là nấc chụp.
4. Khung hình
Là góc nhìn qua ống kính mà bạn chụp, được hiển thị trên màn hình
5. Đo sáng
Là việc máy ảnh dựa trên các thông số trong khung hình để đưa ra các thông số phù hợp
Last edited: