Phố cổ Bắc Hải
Trung Sơn (Zhongshan) và Chu Hải (Zhuhai) là tên hai con phố cổ nhất của thành phố biển Bắc Hải (Beihai), thuộc Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Guangxi), Trung Quốc - được xây dựng hoàn chỉnh vào khoảng năm 1883. Khi Bắc Hải trở thành một thương cảng lớn năm 1876, các công ty phương Tây từ 8 nước Anh, Mỹ, Đức, Áo-Hung, Pháp, Italia, Bồ Đào Nha và Bỉ đến đây và thiết lập nên những cơ sở kinh doanh, buôn bán của họ xung quanh khu vực này. Công trình xây dựng ở đây có sự ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa và kiến trúc thực dân thuộc địa, là sự pha trộn tinh tế giữa phong cách châu Âu và hoa văn trang trí bản địa của Trung Quốc, với sự áp dụng những cấu trúc, kết cấu xây dựng đương đại đặc thù. Các dãy nhà được gọi với cái tên những ngôi nhà mái đua, với kết cấu tầng 1 là những mái vòm lớn tạo thành hiên sảnh của nhà và cũng tạo thành một lối đi có mái che chạy xuyên suốt dãy phố. Các phòng ở phía trên tầng 2 đua sát ra ngoài với những ô cửa sổ nhỏ. Kiểu công trình này có nhiều ở phía Nam Trung Quốc, nhưng ở vùng biển Bắc việc bảo tồn gìn giữ nguyên trạng như thế này còn rất ít. Nó không chỉ đáp ứng về mặt thẩm mỹ kiến trúc công trình, mà còn rất thực dụng trong cuộc sống hàng ngày của những người dân vùng biển. Hàng hiên được tạo bởi những vòm cuốn lớn đã đem lại cho những người dân bản địa một không gian sinh hoạt và kinh doanh buôn bán thuận tiện, vừa hưởng thụ được bầu không khí mát dịu khi trời nắng đổ lửa, vừa tránh được những cơn gió giật và mưa như trút trong một ngày biển động.
Chính quyền thành phố Bắc Hải cũng đang có những kế hoạch và chính sách cụ thể bảo vệ khu phố cổ, với việc ban hành các đạo luật đặc biệt nhằm gìn giữ, bảo tồn các giá trị vật thể và phi vật thể của khu phố. Giá trị thẩm mỹ kiến trúc và văn hóa của công trình xây dựng ở đây không đơn thuần là sự sao chép nguyên bản của kiến trúc và nền văn hóa phương Tây. Nó được nhìn nhận từ trong bề dày cội nguồn của một nền văn hóa như một cá thể sống chảy hòa trong cùng một huyết mạch của nền văn minh Trung Hoa là sự kết tinh tuyệt vời của sự xung đột và sau đó là sự hòa nhập của hai nền văn hóa Đông Tây. Các công trình kiến trúc Tây phương ở Bắc Hải là con đẻ và phù hợp với quá khứ, những sự kiện lịch sử từ sau khi có hai hiệp ước là Hiệp ước Tianjin năm 1858 và Hiệp ước Yantai năm 1876. Nó tồn tại đến ngày nay như một bằng chứng lịch sử với những giá trị lịch sử thực sự quan trọng, và bên cạnh đó là những giá trị văn hóa không thể chối cãi.
Nét đặc trưng nhất biểu hiện nền văn hóa Trung Hoa trên những ngôi nhà ở đây đó là những đỉnh tường hoa tuyệt đẹp và những chi tiết trang trí điêu khắc trên những mảng tường hồi phía dưới. Đó là sự sáng tạo có nguồn gốc từ những bức hoành phi với nghệ thuật Thư pháp trong kiến trúc cổ Trung Hoa mà ở kiến trúc Tây phương không thể tìm thấy được. Phía dưới, trên hai chiếc cột chống đỡ mái vòm lớn là hai câu đối đầy ắp những áng thơ được đắp nổi - đó là thứ không thể thiếu trong một không gian sống Trung Hoa có nguồn gốc từ dân tộc Hán (Yan) hay xa xưa hơn nữa là từ tín ngưỡng tôtem của bộ tộc Hoàng (Huang) xuất hiện như những lá bùa chú trong nghi lễ thờ cúng, luôn luôn có mặt trên những mái nhà như những tấm bùa hộ mạng và nó cùng với nền văn minh Trung Hoa rực rỡ đi xuyên suốt một hành trình hàng thiên niên kỷ lịch sử của mình.
Tản bộ trên khu phố cổ, ta có thể cảm nhận được trọn vẹn một không gian văn hóa đặc trưng thể hiện qua từng con phố, từng ngôi nhà, từng con người và thậm chí qua từng mẻ cá biển mặn mòi nằm phơi nắng trước mỗi cổng nhà Trong bức tranh như được vẽ nhanh trước mắt, ta thấy thời gian và không gian như ngừng trôi. Dưới những mái vòm trước hiên nhà, các cụ già tay phe phẩy những chiếc quạt nan lớn cùng nhau hưởng thụ bầu không khí mát rượi, số khác thì túm tụm tán gẫu hoặc chơi bài mạt chược. Trong mắt họ như chứa đựng một vùng trời yên bình, lặng lẽ và dường như đối với họ những con phố này từ khi họ còn thơ ấu đến nay không hề đổi thay
nkh287
Bắc Hải, Quảng Tây, TQ.
2007
Trung Sơn (Zhongshan) và Chu Hải (Zhuhai) là tên hai con phố cổ nhất của thành phố biển Bắc Hải (Beihai), thuộc Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Guangxi), Trung Quốc - được xây dựng hoàn chỉnh vào khoảng năm 1883. Khi Bắc Hải trở thành một thương cảng lớn năm 1876, các công ty phương Tây từ 8 nước Anh, Mỹ, Đức, Áo-Hung, Pháp, Italia, Bồ Đào Nha và Bỉ đến đây và thiết lập nên những cơ sở kinh doanh, buôn bán của họ xung quanh khu vực này. Công trình xây dựng ở đây có sự ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa và kiến trúc thực dân thuộc địa, là sự pha trộn tinh tế giữa phong cách châu Âu và hoa văn trang trí bản địa của Trung Quốc, với sự áp dụng những cấu trúc, kết cấu xây dựng đương đại đặc thù. Các dãy nhà được gọi với cái tên những ngôi nhà mái đua, với kết cấu tầng 1 là những mái vòm lớn tạo thành hiên sảnh của nhà và cũng tạo thành một lối đi có mái che chạy xuyên suốt dãy phố. Các phòng ở phía trên tầng 2 đua sát ra ngoài với những ô cửa sổ nhỏ. Kiểu công trình này có nhiều ở phía Nam Trung Quốc, nhưng ở vùng biển Bắc việc bảo tồn gìn giữ nguyên trạng như thế này còn rất ít. Nó không chỉ đáp ứng về mặt thẩm mỹ kiến trúc công trình, mà còn rất thực dụng trong cuộc sống hàng ngày của những người dân vùng biển. Hàng hiên được tạo bởi những vòm cuốn lớn đã đem lại cho những người dân bản địa một không gian sinh hoạt và kinh doanh buôn bán thuận tiện, vừa hưởng thụ được bầu không khí mát dịu khi trời nắng đổ lửa, vừa tránh được những cơn gió giật và mưa như trút trong một ngày biển động.
Chính quyền thành phố Bắc Hải cũng đang có những kế hoạch và chính sách cụ thể bảo vệ khu phố cổ, với việc ban hành các đạo luật đặc biệt nhằm gìn giữ, bảo tồn các giá trị vật thể và phi vật thể của khu phố. Giá trị thẩm mỹ kiến trúc và văn hóa của công trình xây dựng ở đây không đơn thuần là sự sao chép nguyên bản của kiến trúc và nền văn hóa phương Tây. Nó được nhìn nhận từ trong bề dày cội nguồn của một nền văn hóa như một cá thể sống chảy hòa trong cùng một huyết mạch của nền văn minh Trung Hoa là sự kết tinh tuyệt vời của sự xung đột và sau đó là sự hòa nhập của hai nền văn hóa Đông Tây. Các công trình kiến trúc Tây phương ở Bắc Hải là con đẻ và phù hợp với quá khứ, những sự kiện lịch sử từ sau khi có hai hiệp ước là Hiệp ước Tianjin năm 1858 và Hiệp ước Yantai năm 1876. Nó tồn tại đến ngày nay như một bằng chứng lịch sử với những giá trị lịch sử thực sự quan trọng, và bên cạnh đó là những giá trị văn hóa không thể chối cãi.
Nét đặc trưng nhất biểu hiện nền văn hóa Trung Hoa trên những ngôi nhà ở đây đó là những đỉnh tường hoa tuyệt đẹp và những chi tiết trang trí điêu khắc trên những mảng tường hồi phía dưới. Đó là sự sáng tạo có nguồn gốc từ những bức hoành phi với nghệ thuật Thư pháp trong kiến trúc cổ Trung Hoa mà ở kiến trúc Tây phương không thể tìm thấy được. Phía dưới, trên hai chiếc cột chống đỡ mái vòm lớn là hai câu đối đầy ắp những áng thơ được đắp nổi - đó là thứ không thể thiếu trong một không gian sống Trung Hoa có nguồn gốc từ dân tộc Hán (Yan) hay xa xưa hơn nữa là từ tín ngưỡng tôtem của bộ tộc Hoàng (Huang) xuất hiện như những lá bùa chú trong nghi lễ thờ cúng, luôn luôn có mặt trên những mái nhà như những tấm bùa hộ mạng và nó cùng với nền văn minh Trung Hoa rực rỡ đi xuyên suốt một hành trình hàng thiên niên kỷ lịch sử của mình.
Tản bộ trên khu phố cổ, ta có thể cảm nhận được trọn vẹn một không gian văn hóa đặc trưng thể hiện qua từng con phố, từng ngôi nhà, từng con người và thậm chí qua từng mẻ cá biển mặn mòi nằm phơi nắng trước mỗi cổng nhà Trong bức tranh như được vẽ nhanh trước mắt, ta thấy thời gian và không gian như ngừng trôi. Dưới những mái vòm trước hiên nhà, các cụ già tay phe phẩy những chiếc quạt nan lớn cùng nhau hưởng thụ bầu không khí mát rượi, số khác thì túm tụm tán gẫu hoặc chơi bài mạt chược. Trong mắt họ như chứa đựng một vùng trời yên bình, lặng lẽ và dường như đối với họ những con phố này từ khi họ còn thơ ấu đến nay không hề đổi thay
nkh287
Bắc Hải, Quảng Tây, TQ.
2007
Last edited:
