Re: Kỷ niệm Xuyên Việt không thể nào quên của nhóm thanh niên thế hệ 5X đời đầu.
Dinh thự vua Mèo do Vương Chính Đức xây dựng hoàn thành vào năm 1929 có ảnh hưởng kiến trúc của 3 nền văn hóa: Trung Quốc, người Mông và Pháp, do một người thợ quê gốc Nam Định thiết kế. Ngôi nhà có 4 nhà ngang, 6 nhà dọc, được chia thành tiền dinh, trung dinh và hậu dinh có 64 buồng được xây 2 tầng tường bằng đá xanh, mái vách bằng gỗ samu và ngói làm từ đất nung. Lối dẫn vào nhà được làm bằng những phiến đá hoa cương có chạm khắc nhiều hoa văn, mái nhà cong, uống lượn, mái cổng được làm bằng gỗ lợp ngói âm dương, trạm khắc tinh xảo, nhiều hoa văn.
Khu Tiền dinh là nơi ở của lính canh, lính hộ vệ và nô tì. Trung dinh và Hậu dinh là nơi ở, làm việc của thành viên trong gia tộc họ Vương. Lúc ban đầu, toàn bộ gỗ được dùng trong ngôi nhà đều là gỗ samu (gỗ thông đá). Nhưng kể từ khi trở thành tài sản của Nhà nước, tất cả các vật liệu gỗ của ngôi nhà đã bị thay đổi khoảng 60% bằng gỗ lim và gỗ nghiến.
Phía ngoài gian chính giữa có treo một bức hoành phi bằng chữ Hán do vua nhà Nguyễn Khải Định phong tặng vua Mèo "Biên chính khả phong".
Tường bảo về bên ngoài được xây cao vút, có quân lính bảo vệ nên khó có thể đột nhập từ bên ngoài, cách mỗi đoạn tường lại được bố trí các lỗ châu mai và chòi canh để bảo đảm sự an toàn cho cả khu dinh thự. Phía sau dinh thự có một bể chứa nước rất lớn có thể tích 300 m3 được xây dựng toàn bộ bằng đá, thiết kế hứng nước mưa từ trên các dãy nhà xuống. Do nằm trong vùng thường xuyên khô hạn nên ngày nay chiếc bể nước này là nguồn cung cấp nước chính cho nhân dân ở Sà Phìn.
Trước CMT8, người H'Mông ở Đồng Văn dưới sự cai quản của Vương Chính Đức muốn thành lập lãnh địa riêng, không thỏa hiệp với Pháp ở VN cũng như với Tưởng ở Trung Quốc. Sau 1945 chủ tịch HCM mời VCĐ hợp tác với chính phủ VNDCCH, do sức yếu nên VCĐ cử con trai là Vương Chí Sình (Vàng A Lừ) tham gia chính phủ, nhà nước VNDCCH.
Đến đầu năm 1959 dưới sự lãh đạo của Đảng, vùng cao Hà Giang diễn ra cuộc "cải cách dân chủ", khắp các bản làng, người dân đi bầu cử HĐND và UBND xã, hầu hết những người thuộc giai cấp bóc lột cũ như thổ ty, tổng giáp, mã phài không được bà con bầu vào cơ quan hành chính. Các xã cũng thành lập hợp tác xã, vận động bà con trồng cây lương thực, giảm trồng cây thuốc phiện, đồng thời tiến hành thu hồi vũ khí, chấn chỉnh lại đội ngũ dân quân, du kích. Cuộc "cải cách dân chủ" ở vùng cao khiến một bộ phận không nhỏ những người thuộc tầng lớp nêu trên ở vùng cao bị mất quyền lợi, địa vị thống trị, từ lâu có tư tưởng phản cách mạng, đã cấu kết với phản động ngoài nước âm mưu nổi loạn, tách Đồng Văn ra khỏi sự quản lý của Nhà nước.
Những tên đầu sỏ của phỉ và phản động nước ngoài (tàn quân Tưởng Giới Thạch ở TQ) như Vàng Chúng Dình, Vàng Chỉn Cáo, Lý Nhè Lùng... chúng lôi kéo hàng nghìn người Mông, Dao, Lô Lô ở Đồng Văn, trong đó không ít người là ủy viên ủy ban xã, công an, xã đội nổi lên chống phá cách mạng, chống lại nhân dân. Súng kíp, hỏa mai, giáp 5, giáp 3 cất giấu trong hốc đá, nương ngô được lôi lên, lực lượng của các toán phỉ được lập thành trung đội, đại đội chiếm giữ các điểm cao, chấn giữ các ngả đường dẫn lên cao nguyên đá.Đến tháng 12/1959 chúng đóng cổng trời Cán Tỷ, từ đó vùng Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc chính quyền nhân dân hòan toàn bị vô hiệu hóa.
Đầu năm 1960 Bộ CA đã phải sử dụng CAND vũ trang, trung đoàn 246 quân khu Việt Bắc tiến hành chiến dịch tiễu phỉ ở các địa bàn trên.
Vừa tuyên truyền vận động nhân dân địa phương, vừa bằng các biện pháp nghiệp vụ chỉ trong vài tháng lực lượng CA đã dẹp xong bạo loạn, tiêu diệt và làm tan rã 1.100 tên, mưu trí cài cắm người vào tổ chức đầu não của phỉ, gài bẫy bắt sống thủ lĩnh Vàng Chúng Dình cùng bộ tham mưu đang lẩn trốn ở vùng núi Lũng Cú. Thời gian này bạo loạn này " vua Mèo Vương Chí Sình" đang là đại biểu Quốc Hội nước VNDCCH. Phải mất một vài năm sau, cuộc sống của đồng bào Đồng Văn mới được yên bình như hiện nay.
Lối vào dinh thự vua Mèo, 2 bên là hàng cây samu cổ thụ cao hàng chục mét.
IMG_1311 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
Cổng vào dinh thự, cánh cổng là 2 phiến gỗ samu nguyên khối dày chừng 10cm.
IMG_1312 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
Ở giữa là cái sân hình vuông
IMG_1313 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
IMG_1314 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
IMG_1315 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
IMG_1316 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
IMG_1319 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
Trên tầng 2 nhô lên như 2 tháp canh bằng đá nguyên khối có bề dày khoảng 60cm, xung quanh là những lỗ châu mai.
IMG_1317 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
IMG_1318 by
Luc Sai Gon, trên Flickr
Trở về tt Đồng Văn kết thúc ngày thứ 21 hành trình: 77km