USA vs CANADA ( Mỹ và Canada khác nhau cái gì)

Tớ chưa nghĩ 1 ngày nào sẽ đi du lịch Canada (tìm việc thì cũng đã có lúc nghĩ đến)

Có sự khác nhau nhiều về con người, văn hóa và thiên nhiên Canada so với Mý ko nhỉ? Tớ hiện cứ qui 2 nước đó về cùng 1 khối Bắc Mỹ cả nên chắc giông giống nhau Canada chắc thanh bình và an ninh tốt hơn? Đó cũng là li do chưa nghĩ đến đi du lịch Canada.

------------------------------------


Bài này viết mấy năm về trước trên TTVN lúc mới đi tù ở Canada.

http://www10.ttvnol.com/f_233/261584/trang-48.ttvn

Hôm nay thấy CCh hỏi cho nên lôi lại post ở đây.

Có một số thông tin đã thay đổi, lúc nào rảnh rõi sẽ cập nhật dần dần , ví dụ như quốc hội Canada đã chính thức bỏ phiếu công nhận cho Quebec tách ra thành một quốc gia độc lập.



----------------------------------------------
USA vs Canada


Mỹ và Canada cả hai nước đều thuộc loại cường quốc, cùng nằm ở Bắc Mỹ, có quan hệ mật thiết với nhau. Vậy Mỹ và Canada có gì khác nhau không?


Lúc trước tôi có viết về sự khác biệt giữa Hong Kong và Singapore theo cách nhìn của người đã sinh sống ở đó. Bây giờ tôi sẽ cố gắng viết một vài tóm lược giữa Mỹ và Canada.

Đây chỉ là sự so sánh, tham chiếu của cá nhân tôi sau khi sinh sống ở cả hai nơi, vì vậy có thể có những bias nhất định. Tôi cũng chỉ mong muốn giúp vui, cho các bạn tham khảo chứ không phải đề tài khoa học . Nếu bạn nào biết hơn, mong đóng góp bổ sung.

-Địa Lý:
Mỹ và Canada đều nằm ở Bắc Mỹ. Diện tích của Canada lớn hơn Mỹ . Khí hậu của Mỹ đa dạng hơn, khí hậu của Canada khá khắc nghiệt, các vùng dân cư lớn phần lớn tập trung ở phía nam.

- Chính trị:
cả 2 nước đều đa đảng, nhưng Mỹ ổn định hơn, mặc dù có 50 tiểu bang nhưng rất thống nhất, dân Mỹ mặc dù có nguồn gốc khác nhau, bao gồm nhiều thành phần dân nhập cư, đa chủng tộc, đa văn hoá, khác biệt tôn giáo nhưng lại đều rất yêu nước ( patriotism). Canada mặc dù chỉ có vài tỉnh nhưng nội bộ lại khá lủng củng. Quebec luôn luôn dạo đòi tách dời độc lập, Quebec đóng góp cho liên bang ít nhưng lại đòi nhiều ngân sách hỗ trợ, nếu mỗi khi chính phủ khó khăn muốn cắt giảm ngân sách là Quebec lại doạ tách dời đòi độc lập.


- Ngôn ngữ:
Mỹ: tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức (official language), tiếng Tây Ban Nha khá phổ biến do sự phát triển mạnh mẽ của cộng đồng dân di cư Nam Mỹ, ngoài ra có các cộng đồng khác như Trung Quốc, Việtnam, Ấn độ, các cộng đồng dân tộc đến từ châu Âu và Phi.
Canada: Tiếng Anh và Pháp là ngôn ngữ chính thức. Tất cả các tài liệu chính phủ, các biển báo công cộng, v...v đều phải dùng song ngữ. Cộng đồng Trung Quốc và Ấn độ khá phát triển ở Canada. Sau sự kiện 97, Hong Kong trở về Trung Quốc có khá nhiều tài phiệt Hong Kong chuyển đến định cư ở Canada.
Dân Canada dùng tiếng Anh Anh ( Bristish English), dân Mỹ dùng tiếng Anh Mỹ ( American English), nhiều từ ngữ viết khác nhau và được phiên âm khác nhau. Chữ Z trong bảng chữ cái ở Canada đọc là zed, ở Mỹ sẽ đọc là zee rồi colour vs color, cheque và check, v....v.

Các động từ có đuôi như .....ize ở Mỹ là......ise, ví dụ như americanize và americanise

Dân Canada sẽ mời bạn uống cà phê là "Would you like a coffee? " hay lịch sự hơn là "a cup of coffee" còn dân Mỹ sẽ nói là "You wanna some coffee" ( vì hình như dân Mỹ uống cà phê như vại bia vì vậy phải hỏi là some chứ a cup thì sao đủ )

Dân Canada cũng rất hay nói về thời tiết để mở đầu câu chuyện giống dân Anh, còn dân Mỹ thì thường đi thẳng vào vấn đề.


- Đơn vị đo lường:
Trong các văn bản chính phủ , dùng mét và kg. Các vùng gần biên giới với Mỹ, dân chúng dùng cả 2 hệ đo lường Anh - Pháp, mét và foot, kg và pound, độ C và độ F

- Tiền tệ:
đồng đô la Mỹ chỉ có một màu xanh lá cây nhạt trông buồn tẻ, cho nên hay được gọi là green và tiếng lóng từ green nghĩa là giàu có. Tiền xu của Mỹ phổ biến ngoài thị trường chỉ có đến đồng xu 25 cent ( trong ngân hàng có các đồng 50 cent và $1 nhưng không phổ biến).
đồng Canada tiền giấy khá sặc sỡ, màu mè, trông khá bắt mắt, đẹp đẽ, tiền xu có đến $2 ( có các đồng 1 cent, 5 cent, 10 cent, 25 cent, 50 cent, $1, $2)

Đồng xu Canada được sử dụng rộng rãi và được người dân ưa thích hơn trong khi ở Mỹ thì ngược lại.



Tài chính -Ngân hàng:
Các ngân hàng lớn ở Canada là
TD Canada Trust
Bank of Montreal
Royal Bank (RBC)
The Bank of Nova Scotia (ScotiaBank)
Canadian Imperial Bank of Commerce (CIBC)
The National Bank of Canada
The HongKong Bank of Canada (HSBC) - cái này mới thành lập kể từ sau trào lưu di cư mạnh mẽ của người Hoa Hong Kong đến Canada như tôi nói ở trên có nhiều nhà tài phiệt Hong Kong chuyển sang quốc tích Canada và hốt bạc ở vùng đất mới.

Các ngân hàng Mỹ ở Canada thường chỉ có nhiệm vụ trung chuyển, thương mại, hình như không được thu hút vốn từ dân Canada ( cái này tôi không dám chắc )

Canada có thị trường chứng khoán riêng quan hệ mật thiết với thị trường chứng khoán Mỹ.

Cơ sở hạ tầng:
Mỹ và Canada đều là những quốc gia phát triển có cơ sở hạ tầng rất tốt. Hệ thống đường cao tốc xuyên quốc gia ở Canada được gọi là The Trans-Canada Highway, còn ở Mỹ được gọi là US Interstates Highway. Hệ thống đường cao tốc ở phía Nam Canada gần biên giới với Mỹ phát triển hơn phía bắc, đường 401 ở Toronto, Ontario có đến 16-20 làn xe chạy. Hệ thống cầu vượt, đường bao gom (collection) nhằng nhịt.

 

[netwalker]

Chương trình TV, giải trí:
Chương trình TV của Canada khá buồn tẻ, phần lớn dùng các chương trình của Mỹ và film Mỹ, mặc dù có rất nhiều film này quay cảnh ở Canada, diễn viên Canada. Các ca sỹ, người mẫu Canada cũng thường sang Mỹ lập nghiệp, đến khi nổi tiếng mới quay trở lại quê nhà biểu diễn.

Thể thao:
Môn thể thao ưa chuộng nhất Canada là khúc côn cầu (hockey), còn ở Mỹ là bóng bầu dục (American football). Thậm chí hệ thống cafe nổi tiếng của Canada cũng là do một anh chàng cầu thủ hockey xây dựng và đánh bại các nhãn hiệu cafe khác, Tim Hortons


Rượu bia -Sổ xố hay các hình thức cờ bạc tương tự do nhà nước độc quyền, tư nhân mà muốn mở các chương trình khuyến mại bốc thăm trúng thưởng thường phải biến tướng thành các cuộc thi tài như thi toán hoặc kiến thức để lách luật. Sổ xố thường được bao bọc bởi chiêu bài từ thiện ví dụ như vì quỹ nghiên cứu bệnh tim, vì bệnh viện này nọ, v...v. Giải thưởng thường có giá trị là nhà, xe ô tô và giá trị tiền không nhiều như ở Mỹ. Ở Mỹ, tư nhân được quyền mở sòng bạc, tất nhiên phải đăng ký xin giấy phép và được chấp thuận, tuỳ luật tiểu bang, giải thưởng của các giả như Big Games, Super Bowl có giá trị lên đến hàng trăm triệu Mỹ kim.

Tuổi mua và uống rượu bia cũng như các đồ uống có cồn khác ở Mỹ là 21 còn ở Canada là 18, nhưng các cửa hàng rượu bia ở Canada lại do nhà nước làm chủ và độc quyền trong khi ở Mỹ là tư nhân. Dân Mỹ hay bảo trẻ con Canada biết uống rượu là ám chỉ việc 18 tuổi đã được uống rượu trong khi con Tổng thống Bush bị bắt về tội uống rượu khi 19 Thanh niên Mỹ cũng hay vượt biên sang Canada để di club, uống rượu tụ tập là vì thế

Thời trang:
nhãn hiệu Roots khá phổ biến ở Canada, gần như đi đâu cũng thấy mọi người mặc Roots, các nhãn hiệu thời trang Mỹ và Âu châu có giá khá đắt. Hiệu Guess, Tommy ở Mỹ là bình dân, ở Canada được nâng lên đẳng cấp cao hơn.


Xăng và xe hơi:
Xăng và xe hơi ở Canada đắt hơn Mỹ. Chính phủ Canada có chính sách bảo vệ môi trường chặt chẽ hơn Mỹ. Các cây xăng ở Canada thường có dán tờ giấy giải thích tại sao xăng đắt là vì chính phủ thu đến 65%, 35% còn lại là chi phí dầu thô, lọc dầu và lợi nhuận của hãng xăng và hệ thống phân phối.
Cây xăng Exxo ở Mỹ phổ biến thì ở Canada không có nhưng lại thấy có Esso
Các cây xăng ở vùng phía Bắc Canada mùa đông không có đóng cửa mà vẫn mở cửa phục vụ nhưng không chỉ bán xăng cho các xe hơi đã được lắp bánh chạy tuyết ( snow tire) mà còn đổ xăng cho các xe trượt tuyết , phương tiện đi lại phù hợp nhất.

Giá xe hơi ở Mỹ rẻ, các loại xe SUV, truck, van, có giá thành cao, nhiều tiện ích, rộng rãi, ngốn xăng khá phổ biến. Ở Canada các loại xe compact kinh tế, tiết kiệm nhiên liệu bán chạy hơn.

Xe hơi sản xuất ở Canada hay cho thị trường Canada đặc biệt là các vùng phía bắc thường có một cái dây điện thòi ra ở phía trước xe chỗ rào cản gió, khi người ta đi về, hoặc không dùng đến xe nhất là mùa đông thường cắm điện vào đó để sưởi ấm cho máy xe, nếu không thì lúc đi sẽ không đề nổi máy


Siêu thị và các tập đoàn bán lẻ:

Ở Canada, hệ thống the Bay (the Hudson''s Bay Company) có vẻ là lớn nhất, hình như công ty này cũng là công ty đầu tiên và cổ nhất của châu Mỹ. Trên tấm biển đồng của công ty thấy nói thành lập ngày 2 tháng 5 năm 1670.

Ngoài ra còn có hệ thống Eaton Center ( ở các vùng nói tiếng Pháp viết là Centre Eaton ), hình như hệ thống này bây giờ cũng bị tập đoàn bán lẽ Sears của Mỹ mua lại. Sear ở Mỹ thì làm ăn thua lỗ, hàng không bán nổi, phá sản nhưng lại khá thành đạt ở Canada.

Ngoài ra còn có hệ thống Canadian Tire, dân Mỹ mới sang nghe tên sẽ tưởng là mấy trạm bơm vá săm lốp ở Mỹ nhưng ở Canada là tập đoàn lớn với hệ thống siêu thị bán đủ thứ từ phụ tùng ô tô cho đến cây cảnh.

Fastfood - các hệ thống cửa hàng đồ ăn nhanh nổi tiếng ở Canada có lẽ là:
Harvey''s -- giống như McĐonal, Burger King ở Mỹ
Mr. Sub -- tương tự kiểu Subway sandwich của Mỹ
The Keg (hay tiếng Pháp là Le Keg) -- giống kiểu Texas steakhouse (chỉ có điều là dùng thịt bò Quebéc )
Pizza Pizza -- một dạng Pizza hut hay Domino''s pizza ở Mỹ
Tim Horton''s -- giống kiểu Dunkin Donut ở Mỹ. Dunkin Donut hình như có mở ở Mỹ nhưng thất bại, như tôi có đề cập ở trên hàng cafe này do anh chàng cầu thủ hockey nổi tiếng sáng lập cho nên rất được ưa chuộng.
Swiss Chalet -- một dạng nhà hàng kiểu cơm bình dân phục vụ đồ ăn nấu kiểu homemade như Boston market, Robin''s
McDonald, Burger King cũng phổ biến ở Canada nhưng các xuất ăn nhỏ hơn ở Mỹ nhiều và có lượng calories và chất béo ít hơn. Tôi sẽ giải thích thêm ở phần sức khoẻ.

Điều thú vị nữa là công thức chế biến cũng như nguyên liệu chế biến của Coca Cola và Pepsi ở Mỹ và Canada khác nhau. Đầu tiên tôi uống thấy khác khác, tôi mới lật cái lon nước lên đọc thành phần nguyên liệu ghi trên vỏ lon, thấy ở Canada người ta dùng đường để làm ngọt, còn ở Mỹ là dùng siro ngô ( corn syrup)

Khoai rán, potato chip ở Canada có đủ mùi đủ vị, có đủ các loại vị như dressing của salad, trong khi ở Mỹ chỉ có một loại. Mới đây, ở các vùng phía bắc của Mỹ cũng bắt đầu trào lưu ăn các loại potato chip của Canada và loại cũ được đóng dấu là Original

 

[netwalker]

Thể hình, sức khoẻ & y tế.

Hệ thống y tế của Canada được đánh giá tốt hơn Mỹ. Phụ nữ Canada được nghĩ đẻ mà vẫn được lĩnh lương trong khoảng thời gian gấp 2-3 lần phụ nữ Mỹ. Dân Mỹ bị béo phì nhiều hơn, dân Canada có thể hình khoẻ mạnh, gọn gàng hơn dân Mỹ ( như tôi có nói ở trên dân Mỹ ăn rất khoẻ và thường thích các xuất ăn cực lớn ( super size) , ví dụ một cái bánh burger bự, một cốc nước 1 lít, với 1 lạng khoai tây chiên(rán), trong khi xuất ăn ở Canada nhỏ hơn nhiều. Tôi có thể ăn hết 2 xuất loại bự ở Canada, trong khi bình thường chỉ ăn một xuất bự ở Mỹ.


Giá thuốc tân dược ở Canada rẻ hơn Mỹ và thuốc rất tốt, nhiều khi cùng một loại thuốc cùng một nhãn hiệu, cùng nơi sản xuất (Mỹ nhập nhiều thuốc của Canada) nhưng giá bán ở mỹ đắt hơn nhiều, dân Mỹ thường qua Canada mua thuốc, có nhiều người Canada hốt bạc nhờ bán thuốc trên mạng Internet cho dân Mỹ.

Sách và hệ thống thư viện:
hệ thống thư viện ở Mỹ và Canada đều rất tốt, có thể nói là tuyệt vời. Dân cả hai nơi đều thích đọc sách.
Các cửa hàng sách nởi tiếng ở Mỹ là Barnes & Noble , hay Borders , còn ở Canada tôi thấy Coles, SmithBooks rồi Chapters Indigo. Indigo khá nổi ở Ontario.

Cuba .
Đối với chính phủ Mỹ Cuba là cái gai trong mắt, ở Mỹ, Cuba có vẻ như là từ nhạy cảm, ngoại trừ một số người ở Miami, Florida thường hay nhắc đến người thân hoặc họ hàng của họ bên kia eo biển, còn đâu ít thấy ở cửa miệng của người vùng khác. Ở Canada thì ngược lại, có rất nhiều pano quảng cáo du lịch Cuba, gần như đi đâu cũng gặp. Dân Canada ở xứ lạnh rất thèm muốn một chuyến du lịch với bờ biển trong xanh, bãi cát trắng trải dài, đi du lịch Mỹ thì đắt trong khi Cuba chẳng khác gì thiên đường hạ giới với giá tour du lịch trọn gói cực rẻ, đi du lịch một tuần, 7 ngày, bao vé máy bay, ăn ở, khách sạn từ A đến Z hiện nay chỉ có $400 Điều này không chỉ tốt cho người dân Canada mà còn đem lại nguồn thu cho Canada vì có rất nhiều dân Mỹ muốn đi du lịch Cuba phải thông qua Canada và ở Canada dân tình được hút và mua xì gà Havana thoải mái, cái này lúc trước ở Mỹ chỉ có giới chính khách và tổng thống mới có mà xài , không có bán ngoài cửa tiệm

Đại tiệc - hội thảo:
Trong các buổi yến tiệc, hội họp người ta hay thường xếp các bàn theo thứ tự quan trọng, và hàng ghế cho giới quan sát, dự khán. Các hàng ghế quan trọng được đánh dấu bằng các ribon xanh đỏ, ở Canada, màu đỏ là quan trọng nhất, mà xanh quan trọng nhì, còn ở Mỹ thì ngược lại, có lẽ bắt nguồn từ thời nội chiến với Yakee

Tạm thời viết thế đã, lúc nào thấy cái gì hay ho lại viết tiếp.

Chúc các bạn vuv

 

[arvil77]

Lúc trước tôi có viết về sự khác biệt giữa Hong Kong và Singapore theo cách nhìn của người đã sinh sống ở đó. Bây giờ tôi sẽ cố gắng viết một vài tóm lược giữa Mỹ và Canada.

Đây chỉ là sự so sánh, tham chiếu của cá nhân tôi sau khi sinh sống ở cả hai nơi, vì vậy có thể có những bias nhất định. Tôi cũng chỉ mong muốn giúp vui, cho các bạn tham khảo chứ không phải đề tài khoa hoc.

Người sống ở nhiều nước là như vậy đó, luôn có sự so sánh So sánh với nước mình vừa mới sống, với những nước trước đó và với VN

Để bác net nói về những cường quốc lớn, những con rồng con hổ, khi nào rỗi rãi AV xin nói về những nước nho nhỏ hơn nhé, nước nhỏ đến mức mà khi nói đến thủ đô của nước đó, có người VN cũng ko biết đó là của nước nào

 

[anhminh]

Bác Net đã từng viết về singapore và Hongkong thì post nốt lên đi

 

[la_ngoc]

Hôm nay tình cờ đọc lại những bài cũ trên TTVN, em tìm thấy bài này của anh Netwalker. Chắc là bài so sánh giữa Sing và Hongkong mà anh đã viết.

http://www8.ttvnol.com/forum/Duhoc/...n/163396/trang-16.ttvn?v=4o2ya3slbd086jlm2poj

"Tiếng Anh Singapore còn tốt hơn Hongkong đó. Tôi đã từng sống ở cả 2 nơi này và có thể so sánh như sau:

Đúng như những gì bạn Othello nói, đó là Singlish ( English with Singaporean accent)

Người ta vẫn thưòng nói Hong Kong và Singapore là 2 thuộc địa của Anh, dân chúng ở đây phần lớn là nói tiếng Anh. Điều đó chỉ đúng với Singapore, ngôn ngữ phổ thông ở Singapore là tiếng Anh ( ngôn ngữ chính thức là Malay). Ở Hong Kong bạn phải nói tiếng Quảng Đông (Cantonese), tất nhiên cũng có rất nhiều người biết tiếng Anh.

Mười năm trước đây, Singapore rất nghiêm khắc. Các bạn hay nghe thấy chuyện phạt, nick name của Singapore là Fine City ( vừa có nghĩa là đẹp , vừa có nghĩa là cẩn thận không bị phạt, "nhạy cảm" mà ). Dân ngoại quốc đi làm ở Sing ( expatriate) nhất là thanh niên (mà phấn lớn thanh niên mới đi làm expat để lấy kinh nghiệm sau đó về cố hương mới nhanh lên chức, hơn nữa oversea offer package rất hấp dẫn) thường rủ nhau đi Thailand, Bali của Indo để ăn chơi, hương thụ (escape to get some fresh air). Tôi nhớ rằng vào thời điểm 1995, tôi đã bị từ chối không cho vào Shangrila Night Club vì mặc quần jeans. Bạn phải mắc quần âu, suits mới đưọc vào. Nếu bạn là thanh niên luôn cảm thấy không khí ngôt ngạt bao trùm bởi các loại cấm đoán , luật lệ. Believe it or not but it's true. Khu Geilang ngày đó cũng không có sầm uất công khai như bây giờ.

Trước thời điểm 1997, Hong Kong đúng là thiên đường của giới trẻ. Ở đây, đúng là tự do thái quá luôn. Kể từ sau sự kiện Hong Kong trả về Trung Quốc, Chính Phủ Singapore nới lỏng rất nhiều luật lệ để thu hút các doanh nghiệp chuyển đến Sing, tạo tính canh tranh với Canada và một số nước khác.

Dù sao tôi cũng rất thích Singapore. Singapore cho tôi nhiều ấn tượng tốt như thành phố sạch nhất trong những nới mà tôi từng đến, trình độ văn hoá dân trí cao. Là một đất nước đa chủng tộc, đa văn hoá, đa ngôn ngữ nhưng các công đồng sắc tộc cùng chung sống rất hoà bình. Bạn có thể dễ dáng thấy một đám em nhỏ đủ các sắc tộc như Malay, Chinese, Indian, Indo, etc, đang chơi đùa với nhau rất chan hoà ở một góc công viên nào đó. Singapore tiếp thu được rất nhiều cái hay của phương Tây nhưng vẫn duy trì được những bản sắc đẹp đẽ của phương Đông. Đúng là nơi mà East meet West.

TB. Đừng có đi ra khu Orchard Blvd shopping nhiều quá mà hết tiền học nhé. Cũng đùng có tò mò đến nghiên cứu xem Geilang là khu gì ha.

A`! Có một cái get away thú vị là đi ocean cruise. Từ Singapore, bạn có thể đi đến Bali (một hòn đảo tuyệt đẹp ở Indonesia), eo biển Malacca, etc. Có rất nhiều tour để cho bạn chọn cho phù hợp với túi tiền của mình.
Chúc các bạn vui vẻ,
Thân."

 

[netwalker]

Cám ơn lá-ngọc !

Mình chỉ nhớ là có viết rồi nhưng không nhớ viết ở đâu nữa , ngày xưa viết khoẻ lắm, US Guide, svduhoc, ttvn, v...v và v...v viết tùm lum tá lả tả bổ xiểng hết, kể cả giáo dục giới tính , hi hi

 

[la_ngoc]

Cám ơn lá-ngọc !

Mình chỉ nhớ là có viết rồi nhưng không nhớ viết ở đâu nữa , ngày xưa viết khoẻ lắm, US Guide, svduhoc, ttvn, v...v và v...v viết tùm lum tá lả tả bổ xiểng hết, kể cả giáo dục giới tính , hi hi

Đúng là tìm đọc lại những bài cũ rích bên TTVN, box Du lịch, box Du học thì đều thấy những bài viết rất bổ ích của anh Net. GDGT thì em chưa có đọc qua nên ko biết anh viết cái gì (NT). Nếu trong thời gian tha thẩn mà em kiếm được thêm bài gì hay ho anh đã viết thì em sẽ paste sang đây cho mọi người cùng đọc luôn

 

[Cáo]

Bác Net còn viết cả về nước hoa nữa nhỉ. Hồi đấy em mới tập tọe ngửi nước hoa, đọc bài bác viết, ngã lăn đùng ra vì ngưỡng mộ.

 

[Syringa]

Ăn, mặc ở đều có rồi, hôm nào bác Net bổ sung tí chút về an ninh, tôn giáo, học hành nữa là đủ bộ
Em nghe nói ở Can 90% các trường là tư nhân hết, và những trường leading ở Can cũng... tư nốt đến 99%?
An ninh ở Can cũng tốt hơn, có lẽ tại... không có gì để tham nhũng? =))