"Xách ba lô lên và đi". Đây dường như đã trở thành một câu nói thường trực nhất trong giới phượt thủ. Đương nhiên với tôi nó cũng không ngoại lệ, bởi lẽ những người được gọi là phượt thủ thì hứng bất chợt và đi cũng bất thình lình. Lần này cũng không ngoại lệ, một câu nói đùa của người bạn miền tây đã khiến tôi nổi hứng và muốn trải nghiệm những con đò. Không phải là những bến phà lớn như Vàm Cống hay An Hòa mà là những con đò nhỏ hơn, ít được biết đến hơn với những cái tên như Lý Quàn - Bình Đại, Vàm Đồn, Tân Long, đó là nơi tôi bắt đầu cho hành trình Gọi Đò.
Ý tưởng đến bất chợt và quyết định đương nhiên là nhanh gọn không kém. Một câu nói người bạn đã gợi lên ý tưởng, thế là xin nghỉ ngày thứ 6, nhảy phốc lên con Sói, nổ máy và đi. Ba ngày của chuyến hành trình, ba ngày với hơn 860km đường bộ, 7 bến đò và bến phà, 1 chuyến đò, một chuyến vỏ lải để trải nghiệm được con sóng dập dềnh của miền tây và điểm tận cùng mũi Cà Mau cũng có thể nói là một khoảnh khắc thú vị.
Như đã nói đây là chuyến Gọi Đò nên tôi chỉ chú ý đến sự khác biệt của những chuyến đò. Phà Mỹ Lợi ở Cần Đước, Đò Tân Long ở Long Bình, Phà Mỹ An - An Đức ở Ba Tri, phà Vàm Đồn ở Trà Vinh, Phà Đại Ngãi ở Tiểu Cần đều là những bến đò với những chiếc phà sắt như Vàm Cống, có khác chăng là quy mô nhỏ hơn và có giờ cố định hẳn hoi. Thường là 6h 8h 10h và cách đều như vậy cho đến chuyến cuối vào tầm 6h. Vì đây là những bến bãi của tư nhân nên họ cũng không quá chặt chẽ ở vấn đề thu phí. Phí dao động khá là không đồng đều. Có nơi chỉ 3 nghìn và có nơi đến 14 nghìn cho một lượt. Thậm chí, các em học sinh dường như được miễn phí mỗi lần đi đò hay phà để đến trường. Vì là phà cố định giờ nên người lái cũng châm chuớc 5 10 phút chứ không cứng nhắc thời gian. Điều này có lẽ để đón những người lỡ giờ do sự cố hay chậm trễ nhằm giúp họ đỡ phải mất thêm đến hai tiếng chờ chuyến đò sau. Đây cũng là nơi tôi có sự kiện đáng nhớ với phà Vàm Đồn.
Tôi lên phà Mỹ An - An Đức vào 5h30 chiều (Các chuyến phà đều có chênh lệnh thời gian nhằm giúp người lái xe kịp bắt vớt đò sau) và dường như đây đã là chuyến cuối của con đò này. Điều này khiến tôi khá lo lắng bởi người đi đường bảo phà Vàm Đồn có chuyến cuối vào lúc 6h30 tối. Điều này có nghĩa từ Mỹ An - An Đức khi đò cập bến đã là 6h, tôi có 30 phút chạy xe máy quãng đường 26km để bắt kịp chuyến đò cuối của phà Vàm Đồn. Nghe có vẻ dễ dàng, vâng nhưng thực tế rất khác. Đường khá nhỏ, đá mấp mô lồi lõm, đèn không có, cây cỏ um tùm với ánh dèn nhà dân thưa thớt. 30 phút không thể hỏi đường vì trễ thời gian, 30 phút không dám dừng lại vì băn khoăn đúng hay sai đường. 30 phút mà không được sai bất kì một ngã rẽ nào dù trời nhá nhem tối. Tôi không nói đó là kì tích hay gì đó cao siêu, tôi chỉ nói thú vị. Cả đoạn đường dài xe chạy tầm 30 40km, một tốc độ khá cao với đoạn đường lồi lõm dằn xóc không đèn. Cảm giác chiếc xe phóng lên rồi chồm xuống theo từng vết hõm, cảm giác ba lô đập vào bình xăng theo từng con dốc nảy căng. Cảm giác lo lắng nhỡ đi quá đò, đi lạc hay sai đường sẽ bị kẹt lại ở một nơi mà tôi nghĩ đến xin ngủ nhờ nhà dân còn khó chứ nói chi nhà trọ tiện nghi. Một nơi lạ lùng. Với tôi, nó là trải nghiệm tuyệt vời. Tuyệt vời đến cả khi tôi mừng rỡ bắt gặp ánh đèn phà, phóng xe lên đó thở dốc vì kịp phà và giật mình nhận ra phà rời bến chỉ sau khi xe tôi vừa gạt chống. Chuyến đò cuối dường như vẫn lưu luyến nán lại chờ người khách lạ lên đò.
[/URL][/IMG]
Phà Vàm Đồn
Vàm Đồn là kỉ niệm tuyệt vời, nhưng không vì thế mà tôi có thể bỏ qua Lý Quàn - Bình Đại. Vì sao đò có tên này thì tôi không rõ. Không rõ ở chữ Lý Quàn chứ Bình Đại thì tôi biết, đó là trấn Bình Đại nơi con đò này sẽ cập bến. Dù có tên là gì đi nữa thì đây là chuyến đò mà những phượt thủ nên đi nếu muốn có trải nghiệm tuyệt vời vì sự phi thường của con người và thiên nhiên. Đò rời bến lúc 2h trưa xuôi thẳng ra Cửa Đại len vào con rạch để đến bờ bên kia là bến đò Bình Thắng. Suốt chặng đường hơn 20 phút xuôi đò với cơn gió cửa biển dịu mát thổi vào người, tôi được ngắm cảnh cánh rừng dọc bờ sông sông bạt ngàn trải dài ngút tầm mắt. Phóng con mắt quang đãng giữ trời gần chiều gió lộng, nhìn ngược về cù lao Thới Trung mà cứ ngỡ đó là một hòn đảo khác, một cánh rừng lạ đang khép mình dõi theo còn thuyền nhỏ. Thiên nhiên là thế, con người lại càng phi thường hơn. Những ánh mắt bình dị của người miền Tây như thế, nụ cười hiền như thế nhưng ai biết những điều họ là thật phi thường. Thoát lối rẽ, thuyền vào cửa sông tiến về bến Bình Thắng, trước mắt tôi là một rừng thuyền. Những chiếc thuyền gỗ lớn đỏ sơn xanh cao sừng sững và xếp thành dãy dài như một bước tường thành vững chãi. Nhìn những bức tường gỗ đỏ sơn xanh như thế, cảm giác chuyến đò của tôi dường như chỉ là chiếc lá giữa rừng cây cổ thụ. Những con người càng có vẻ nhỏ hơn. Họ cặm cụi như những con kiến đang xây tổ ở những xưởng thuyền. Âm thanh máy dầu của thuyền, tiếng gỗ cưa cắt, mùi dầu diesel, tất cả hòa lại với nhau trong khung cảnh duy nhất: bức vẽ thuyền đỏ sơn xanh. Như để tô phần cho sự kinh ngạc. Sự khéo léo của những thợ thuyền có và lái đò khiến con tim tôi không ít lần giật thót khi họ dỡ hàng. Một tấm ván với bề rộng chỉ chừng hai gang tay là phương tiện duy nhất họ dùng để dỡ những chiếc xe máy từ mui đò. Thoăn thoắt và thoăn thoắt hết chiếc này đến chiếc kia lướt vèo vèo xuống bến thế nhưng sẽ ít ai chú ý nếu chỉ một sai sót nhỏ thì chiếc xe kia sẽ rơi xuống sông hoặc gãy vỡ khi rơi và va vào nên xi măng bên dưới. Tôi phóng con mắt ngạc nhiên về phía họ cùng máy ảnh đang lia liên tục, họ phóng con mắt ngạc nhiên không kém về phía tôi cứ như đây là chuyện thường ngày họ vẫn làm thì có chi là lạ? Những con người phi thường trong cuộc sống bình dị.
[/URL][/IMG]
Bên trong đò Lý Quàn- Bình Đại
Vào bến Bình Thắng
Vậy đấy, những con đò khá bình dị nhưng sẽ là những trải nghiệm cứ man mác và len lỏi dần vào tâm trí bạn khiến bạn không dứt ra được. Điều này sẽ càng rõ rệt hơn nếu bạn ngồi trên vỏ lải và lướt hơn 50 cây số để đến được đất mũi Cà Mau.
Người lái đò trên đường ra đất mũi
Từ thị trấn Năm Căn, tôi ngồi trên một chiếc vỏ lải với động cơ dầu rung mình phóng ra cột mốc đất mũi. Tời lúc này đã tầm chiều, vỏ lải khá mỏng manh trước những gợn sóng của gió đầu đất mũi. Người lái thuyền theo kinh nghiệm chọn đường rừng để né sóng. Cũng bởi ông chọn con đường này mà tôi được trải nghiệm ở cả hai sự đối lập. Một bên là những cụm nhà dân len mình vào các cù lao đất mũi, một bên là cụm rừng nguyên sinh bát ngát nằm tít ngoài khơi. Cụm nhà dân trên các cù lao nối với nhau bằng những chiếc cầu nhỏ nhưng cao vút. Nhìn từ chiếc vỏ lải của tôi, hành chục chiếc cầu cao vút như thế lơ lửng trên đầu và những ánh nắng chiều chiếu rọi vào các căn nhà gỗ như thế tạo cho tôi một khung cảnh như trên tiên giới. Nó đẹp đến mức tôi đã phải thốt lên thành tiếng :"cứ như Veinie của Ý" dù cho tôi chỉ được ngắm thành phố Tây kia qua tranh ảnh. qua đoạn xã đất mũi là đến cánh rừng im ắng với nhiều khúc ngoặt cong. Tưởng tượng xem, bạn không thấy đường thế nhưng dường như người lái đò cứ cố ý đâm vào rừng cây ấy để rồi từ đó cây tách ra rẽ thành con đường. Một đoạn dài với nhiều ngã rẽ như thế cũng đủ để tôi im lặng và hiểu rằng, với ông (người lái đò), từng gốc cây, từng cái lá đã khắc sâu vào tâm trí đến mức dường như là nhắm mắt ông cũng nhận ra lối đi. Và đây cũng là điều khiến tôi khá yên tâm khi đường về trời hoàn toàn tắt hẳn nắng. Với ngọn đèn pha trên tàu lấp loáng ông vẫn phóng băng băng về bến Năm Căn không chút do dự.
Đường về bến Năm Căn
Tàu cập bến, ông cười hiền hẹn ngày gặp lại người khách vãng lai dù biết đây sẽ là điều khó có thể. Đời lái đò bạc chăng? Kẻ đến người đi làm khách của ông không biết bao lần, mà dường như gặp một lần rồi là thôi.
Hoàng hôn đất mũi
Cột mốc đất mũi Cà Mau
Vậy đó, cả chuyến gọi đò với nhiều cảm tưởng, tất cả chỉ để rút gọn lại và thả trôi trên những con sóng để rồi lúc nào đó, nó cũng sẽ bạc như cuộc đời người lái đò.
Ý tưởng đến bất chợt và quyết định đương nhiên là nhanh gọn không kém. Một câu nói người bạn đã gợi lên ý tưởng, thế là xin nghỉ ngày thứ 6, nhảy phốc lên con Sói, nổ máy và đi. Ba ngày của chuyến hành trình, ba ngày với hơn 860km đường bộ, 7 bến đò và bến phà, 1 chuyến đò, một chuyến vỏ lải để trải nghiệm được con sóng dập dềnh của miền tây và điểm tận cùng mũi Cà Mau cũng có thể nói là một khoảnh khắc thú vị.
Như đã nói đây là chuyến Gọi Đò nên tôi chỉ chú ý đến sự khác biệt của những chuyến đò. Phà Mỹ Lợi ở Cần Đước, Đò Tân Long ở Long Bình, Phà Mỹ An - An Đức ở Ba Tri, phà Vàm Đồn ở Trà Vinh, Phà Đại Ngãi ở Tiểu Cần đều là những bến đò với những chiếc phà sắt như Vàm Cống, có khác chăng là quy mô nhỏ hơn và có giờ cố định hẳn hoi. Thường là 6h 8h 10h và cách đều như vậy cho đến chuyến cuối vào tầm 6h. Vì đây là những bến bãi của tư nhân nên họ cũng không quá chặt chẽ ở vấn đề thu phí. Phí dao động khá là không đồng đều. Có nơi chỉ 3 nghìn và có nơi đến 14 nghìn cho một lượt. Thậm chí, các em học sinh dường như được miễn phí mỗi lần đi đò hay phà để đến trường. Vì là phà cố định giờ nên người lái cũng châm chuớc 5 10 phút chứ không cứng nhắc thời gian. Điều này có lẽ để đón những người lỡ giờ do sự cố hay chậm trễ nhằm giúp họ đỡ phải mất thêm đến hai tiếng chờ chuyến đò sau. Đây cũng là nơi tôi có sự kiện đáng nhớ với phà Vàm Đồn.
Tôi lên phà Mỹ An - An Đức vào 5h30 chiều (Các chuyến phà đều có chênh lệnh thời gian nhằm giúp người lái xe kịp bắt vớt đò sau) và dường như đây đã là chuyến cuối của con đò này. Điều này khiến tôi khá lo lắng bởi người đi đường bảo phà Vàm Đồn có chuyến cuối vào lúc 6h30 tối. Điều này có nghĩa từ Mỹ An - An Đức khi đò cập bến đã là 6h, tôi có 30 phút chạy xe máy quãng đường 26km để bắt kịp chuyến đò cuối của phà Vàm Đồn. Nghe có vẻ dễ dàng, vâng nhưng thực tế rất khác. Đường khá nhỏ, đá mấp mô lồi lõm, đèn không có, cây cỏ um tùm với ánh dèn nhà dân thưa thớt. 30 phút không thể hỏi đường vì trễ thời gian, 30 phút không dám dừng lại vì băn khoăn đúng hay sai đường. 30 phút mà không được sai bất kì một ngã rẽ nào dù trời nhá nhem tối. Tôi không nói đó là kì tích hay gì đó cao siêu, tôi chỉ nói thú vị. Cả đoạn đường dài xe chạy tầm 30 40km, một tốc độ khá cao với đoạn đường lồi lõm dằn xóc không đèn. Cảm giác chiếc xe phóng lên rồi chồm xuống theo từng vết hõm, cảm giác ba lô đập vào bình xăng theo từng con dốc nảy căng. Cảm giác lo lắng nhỡ đi quá đò, đi lạc hay sai đường sẽ bị kẹt lại ở một nơi mà tôi nghĩ đến xin ngủ nhờ nhà dân còn khó chứ nói chi nhà trọ tiện nghi. Một nơi lạ lùng. Với tôi, nó là trải nghiệm tuyệt vời. Tuyệt vời đến cả khi tôi mừng rỡ bắt gặp ánh đèn phà, phóng xe lên đó thở dốc vì kịp phà và giật mình nhận ra phà rời bến chỉ sau khi xe tôi vừa gạt chống. Chuyến đò cuối dường như vẫn lưu luyến nán lại chờ người khách lạ lên đò.
Phà Vàm Đồn
Vàm Đồn là kỉ niệm tuyệt vời, nhưng không vì thế mà tôi có thể bỏ qua Lý Quàn - Bình Đại. Vì sao đò có tên này thì tôi không rõ. Không rõ ở chữ Lý Quàn chứ Bình Đại thì tôi biết, đó là trấn Bình Đại nơi con đò này sẽ cập bến. Dù có tên là gì đi nữa thì đây là chuyến đò mà những phượt thủ nên đi nếu muốn có trải nghiệm tuyệt vời vì sự phi thường của con người và thiên nhiên. Đò rời bến lúc 2h trưa xuôi thẳng ra Cửa Đại len vào con rạch để đến bờ bên kia là bến đò Bình Thắng. Suốt chặng đường hơn 20 phút xuôi đò với cơn gió cửa biển dịu mát thổi vào người, tôi được ngắm cảnh cánh rừng dọc bờ sông sông bạt ngàn trải dài ngút tầm mắt. Phóng con mắt quang đãng giữ trời gần chiều gió lộng, nhìn ngược về cù lao Thới Trung mà cứ ngỡ đó là một hòn đảo khác, một cánh rừng lạ đang khép mình dõi theo còn thuyền nhỏ. Thiên nhiên là thế, con người lại càng phi thường hơn. Những ánh mắt bình dị của người miền Tây như thế, nụ cười hiền như thế nhưng ai biết những điều họ là thật phi thường. Thoát lối rẽ, thuyền vào cửa sông tiến về bến Bình Thắng, trước mắt tôi là một rừng thuyền. Những chiếc thuyền gỗ lớn đỏ sơn xanh cao sừng sững và xếp thành dãy dài như một bước tường thành vững chãi. Nhìn những bức tường gỗ đỏ sơn xanh như thế, cảm giác chuyến đò của tôi dường như chỉ là chiếc lá giữa rừng cây cổ thụ. Những con người càng có vẻ nhỏ hơn. Họ cặm cụi như những con kiến đang xây tổ ở những xưởng thuyền. Âm thanh máy dầu của thuyền, tiếng gỗ cưa cắt, mùi dầu diesel, tất cả hòa lại với nhau trong khung cảnh duy nhất: bức vẽ thuyền đỏ sơn xanh. Như để tô phần cho sự kinh ngạc. Sự khéo léo của những thợ thuyền có và lái đò khiến con tim tôi không ít lần giật thót khi họ dỡ hàng. Một tấm ván với bề rộng chỉ chừng hai gang tay là phương tiện duy nhất họ dùng để dỡ những chiếc xe máy từ mui đò. Thoăn thoắt và thoăn thoắt hết chiếc này đến chiếc kia lướt vèo vèo xuống bến thế nhưng sẽ ít ai chú ý nếu chỉ một sai sót nhỏ thì chiếc xe kia sẽ rơi xuống sông hoặc gãy vỡ khi rơi và va vào nên xi măng bên dưới. Tôi phóng con mắt ngạc nhiên về phía họ cùng máy ảnh đang lia liên tục, họ phóng con mắt ngạc nhiên không kém về phía tôi cứ như đây là chuyện thường ngày họ vẫn làm thì có chi là lạ? Những con người phi thường trong cuộc sống bình dị.
Bên trong đò Lý Quàn- Bình Đại
Vào bến Bình Thắng
Vậy đấy, những con đò khá bình dị nhưng sẽ là những trải nghiệm cứ man mác và len lỏi dần vào tâm trí bạn khiến bạn không dứt ra được. Điều này sẽ càng rõ rệt hơn nếu bạn ngồi trên vỏ lải và lướt hơn 50 cây số để đến được đất mũi Cà Mau.
Người lái đò trên đường ra đất mũi
Từ thị trấn Năm Căn, tôi ngồi trên một chiếc vỏ lải với động cơ dầu rung mình phóng ra cột mốc đất mũi. Tời lúc này đã tầm chiều, vỏ lải khá mỏng manh trước những gợn sóng của gió đầu đất mũi. Người lái thuyền theo kinh nghiệm chọn đường rừng để né sóng. Cũng bởi ông chọn con đường này mà tôi được trải nghiệm ở cả hai sự đối lập. Một bên là những cụm nhà dân len mình vào các cù lao đất mũi, một bên là cụm rừng nguyên sinh bát ngát nằm tít ngoài khơi. Cụm nhà dân trên các cù lao nối với nhau bằng những chiếc cầu nhỏ nhưng cao vút. Nhìn từ chiếc vỏ lải của tôi, hành chục chiếc cầu cao vút như thế lơ lửng trên đầu và những ánh nắng chiều chiếu rọi vào các căn nhà gỗ như thế tạo cho tôi một khung cảnh như trên tiên giới. Nó đẹp đến mức tôi đã phải thốt lên thành tiếng :"cứ như Veinie của Ý" dù cho tôi chỉ được ngắm thành phố Tây kia qua tranh ảnh. qua đoạn xã đất mũi là đến cánh rừng im ắng với nhiều khúc ngoặt cong. Tưởng tượng xem, bạn không thấy đường thế nhưng dường như người lái đò cứ cố ý đâm vào rừng cây ấy để rồi từ đó cây tách ra rẽ thành con đường. Một đoạn dài với nhiều ngã rẽ như thế cũng đủ để tôi im lặng và hiểu rằng, với ông (người lái đò), từng gốc cây, từng cái lá đã khắc sâu vào tâm trí đến mức dường như là nhắm mắt ông cũng nhận ra lối đi. Và đây cũng là điều khiến tôi khá yên tâm khi đường về trời hoàn toàn tắt hẳn nắng. Với ngọn đèn pha trên tàu lấp loáng ông vẫn phóng băng băng về bến Năm Căn không chút do dự.
Đường về bến Năm Căn
Tàu cập bến, ông cười hiền hẹn ngày gặp lại người khách vãng lai dù biết đây sẽ là điều khó có thể. Đời lái đò bạc chăng? Kẻ đến người đi làm khách của ông không biết bao lần, mà dường như gặp một lần rồi là thôi.
Hoàng hôn đất mũi
Cột mốc đất mũi Cà Mau
Vậy đó, cả chuyến gọi đò với nhiều cảm tưởng, tất cả chỉ để rút gọn lại và thả trôi trên những con sóng để rồi lúc nào đó, nó cũng sẽ bạc như cuộc đời người lái đò.
