Tây nguyên - vùng đất và những con người

[thik_di_choi]

Rời Kontum, chúng tôi lên đường đi Bờ Y, ngã ba Đông dương. Hôm trước định bắt con gà để đến cột mốc cho nó gáy phục vụ ba nước nhưng anh em đói quá nên xịt mất rồi. Con đường đi Bờ Y từ Kontum rất đẹp vì đây cũng là đường chính từ Kontum đi Đà nẵng

Đường rộng rãi thoáng với những con dốc trải dài

Hai bên đường ngút ngát cao su

Chúng tôi dừng lại ở Tân Cảnh, nơi có đài kỷ niệm chiến thắng Đak to-Tân cảnh. Ở đây có một ngôi nhà rông theo phong cách người Bana và hai chiếc xe tăng với tấm bia ghi lại tên, tuổi những liệt sĩ đã hy sinh trong chiến dịch đó

Nhà rông

Một trong hai chiếc xe tăng

Và chiếc kia

Trên đường đi từ Tân Cảng đến Pleikan, dấu vết của cơn lũ lịch sử vẫn còn. Những nhà dân bị lũ cuốn trôi vẫn chưa thấy dựng lại. Bên đường, cơ man là gỗ vụn vẫn còn sót lại.Theo chúng tôi được nghe kể, đợt lũ lịch sử đó cuốn trôi không biết bao nhiêu là gỗ trên rừng, đa phần là bị chặt phá chưa kịp chuyển đi nên có câu "cháy nhà lòi ra mặt chuột, lũ lụt lòi ra mặt kiểm lâm". Trên đường đi còn có một khu ở huyện Đak Hà tôi quên mất tên, đại loại là khu bảo tồn rừng. Khi thành lập những cây gỗ quí lâu năm đã được đánh dấu thế mà sau vài năm tìm lại tuyệt không thấy đâu nên hàng loạt cán bộ bị kỷ luật. Cảnh báo về bảo vệ môi trường, lâm luật hiện diện ở nơi đây với tần suất dày đặc nhưng hình như càng nơi nào cấm nhiều thì người ta càng làm dữ như kiểu trên đống rác thì có chữ cấm đổ rác, cấm WC thì khai mù.

Chúng tôi đến Bờ Y vào gần trưa. Thị trấn Pleikan- Ngọc hồi bây giờ tấp nập hơn rất nhiều so với cách đây vài năm. Bến xe tấp nập với xe ra Bắc, vào Nam cùng với xe liên vận quốc tế đi Nam Lào. Cảm giác sự thông thương qua cửa khẩu này không nhiều mặc dù người ta đã nói rất nhiều về vai trò của cửa khẩu này với nền kinh tế Tây nguyên nói chung và Kontum nói riếng. Thi thoảng có vài xe tải, chủ yếu chở gỗ, vài xe liên vận, dăm ba xe Lào qua lại. Cửa khẩu yên bình đến kỳ lạ và cán bộ hai bên cũng nhàn tản, đuổi ruồi. Trong quán mà chúng tôi ăn trưa bên đất Lào, có cả cán bộ biên phòng Lào, Việt cùng gia đình ăn trưa. Sau khi check lại 14C một lần nữa, chúng tôi quyết định quay lại Kontum để đi Pleiku

Cửa khẩu Bờ Y

Trở về

 

[thik_di_choi]

Rời Bờ Y, chúng tôi quay lại Kontum để đi Pleiku. Đường đi Pleiku là đường chính nên rất đẹp. Có điều rất đặc biệt là các con đường Tây nguyên rất ít CSGT. Vẫn một cảnh quen thuộc với dốc trải dài, hai bên đường cao su xanh tốt thấp thoáng nhà dân với hàng rào dâm bụt hoặc thanh long. CHưa đầy 1 tiếng cho 50km đường.

Trên đường đi

Đến Pleiku còn khá sớm, nên chúng tôi quyết định đi thăm Biển Hồ. ĐI từ Kontum xuống trước khi vào thành phố khoảng 5km rẽ trái đi khoảng 2km sẽ thấy Biển Hồ. Rất nhiều khách du lich đến đây để hít thở không khí trong lành. Biển hồ được hình thành từ hai miệng núi lửa thông với nhau ở một đoạn hẹp nên nếu từ trên cao nhìn xuống sẽ thấy như đôi mắt và hồ được gọi là đôi mắt Pleiku "mở trừng trừng"

Biển Hồ (mắt trái)

Biển Hồ (mắt phải)

 

[Go-go-go]

anh bạn học cùng đại học, đã từng ăn ngủ với nhau mấy năm trời

Bạn tôi

Úi bạn anh Thik có khác đúng là rất hợp. Một dài một tròn :LL.

 

[thik_di_choi]

Lang thang Biển Hồ rồi vào cả rẫy cà phê xung quanh Biển Hồ, chúng tôi về trung tâm Pleiku tìm khách sạn. Ấn tượng về Pleiku là một thành phố sạch sẽ, đường xá rộng rãi với nhiều dốc. Ấn tượng thứ hai là về Hoàng Anh Gia lai. Đâu đau cũng thấy HAGL với cao ốc, chung cư, biển hiệu quảng cáo ...

Phố núi

 

[thik_di_choi]

Trời tây nguyên xanh

Đã nghe rất nhiều lần bài hát này về Tây nguyên, chúng tôi hơi thất vọng vì Tây nguyên đón chúng tôi bằng cơn mưa xối xả và chẳng hy vọng được thấy bầu trời xanh Tây nguyên. Nhưng trời cũng chiều lòng người. Nắng lại về rực rỡ trải dài trên những ngọn núi, những sườn đồi bát ngát cà phê, cao su, Nắng nhảy nhót theo bước chân trên những con đường đất đỏ bazan quanh những nếp nhà hay nương ngô. Nắng làm cháy tóc những em bé, làm hồng lên đôi má thiếu nữ và cũng làm sạm đi nước da của người dân nơi đây. Và bầu trời Tây nguyên xanh thẳm đến nhức mắt, với những đám mây trắng bồng bênh trôi.

Chúng tôi đi qua những nẻo đường Tây nguyên và chứng kiến những đổi thay, khác biệt của cuộc sống nơi đây. Vẫn duy trì những tập tục truyền thống nhưng người dân nơi đây đã hòa nhập nhiều với cuộc sông hiện đại. Những xung đột quá khứ rồi sẽ qua đi, còn lại sự hiểu biết tin tưởng, cùng chung tay xây dựng cuộc sống. Tây nguyên vẫn còn nghèo nhưng với những tiềm năng và sự cần cù của người Tây nguyên, một tương lai xán lạn đang ở phía trước như bầu trời Tây nguyên vẫn mãi xanh.

Kontum

Biển Hồ

Pleiku

Ialy

Học viện HAGL

 

[thik_di_choi]

Quả thực nói ra điều này cũng xấu hổ nhưng đi chơi em hay đói ghê cơ. Em cứ tưởng chỉ mình em vậy hóa ra ai cũng thế, chắc là ngồi xe lắc giật nhiều nên chóng tiêu cơm. Về đến khách sạn ở Pleiku, tắm rửa vội vàng rồi tìm chỗ chén. Vừa ra khỏi cửa thấy tiếng máy bay gần quá, vội đưa máy lên chụp nhỡ khủng bố thì sau nộp cái ảnh cho các bên điều tra (ý thức an ninh quốc phòng toàn dân)

Máy bay đây (các bạn không nhìn thấy số hiệu máy bay PM cho tớ nhá )

Sau khi vòng vo một hồi bọn em cũng kiếm được một quán tên là " Chiều Chiều". Đây là quán chuyên về thịt rừng, ăn uống cực ổn, giá cả hợp lý. Quán này có cái đặc biệt là không cho khách mang đồ uống ở ngoài vào kể cả trả phí dịch vụ. Cậu em phục vụ trả lời rất dễ thương là "nếu các anh uống đồ của anh thì nàh hàng em không bán đồ ăn cho các anh nữa" . Bó toàn thân. Cuối cùng em trai gợi ý uống rượu "ngọc dương" . Cảm tưởng: ổn

Ăn chơi ở Pleiku phải đến đây

Trong chuyến đi, có rất nhiều cuộc điện thoại liên quan đến công việc gọi cho em, nhưng em đều nói là em đang nước ngoài, đề nghị gọi cho anh X (backup của em). Ở Tây nguyên có rất nhiều địa danh như tiếng nước ngoài mà có khi phải đọc đi đọc lại mới chuẩn . Ở quán chiều chiều có món bò nướng cục (tức là thịt bò thái miếng vuông dày chứ không phải thái mỏng) cùng với cháo cu đất ăn rất ngon.

Bò nướng cục đây ạ. Đây là tay em đang làm sẹc via cho các lãnh đạo ạ

Sau khi đánh chén say sưa , địa điểm thẳng tiến là bar cafe trên tầng thượng của KS HAGL. Bar là một phòng rộng có chơi nhạc sống và có cả phần sân ngoài trời để mọi người ngắm cảnh. Trước mặt ban nhạc có một không gian để mọi người lên nhảy. Rất nhiều người tham gia khiêu vũ, không những thanh niên mà còn có những người lớn tuổi nữa. Có những người ăn mặc như vừa tan sở về những khiêu vũ rất nhiệt tình. Nào là tango, cha cha cha, bob, pass double, Valse, boston, slow .... Lờ đờ với chúng em dậm dật chân tay lắm rồi nhưng toàn quần short, dép lê nên không dám lên sợ phs hỏng thú tao nhã của các bạn phố núi. Quả thực em chưa được thấy một không gian văn hóa thú vị như thế bao giờ. ở quê em cứ đi nhảy là vào discotheque rồi lắc giật như con loi choi, nốc rượu cả chai, bia cả thùng. Ở những nơi có thể khiêu vũ cổ điển (em tạm gọi như thế) thì quá tồi tàn. Lần sau quay lại em phải ăn mặc chỉnh tề đẻ có cơ hội mời các bạn gái xinh đẹp nữa. Vì lý do tế nhị cũng như cái máy ảnh còi em không chụp ảnh ở đây (các bác ăn chay vậy). Bác nào có dịp nghỉ đêm ở Pleiku nhớ qua chỗ này nhá

 

[hongphi]

Em đố bác nào đánh vần chính xác được tên phố này.. Chỉ vì cái tên phố này mà tí nữa bác Thik nhà em "uýnh" cho chú em phục vụ khách sạn 1 trận đấy ah.! Vì chú em phục vụ phát âm mãi mà bác em không hiểu,bác em lại nghĩ chú ấy đang trêu mình. Đang đói như bác Thik nhà em mà lại còn đùa lúc này thì chỉ có nước mang bát ra mà hứng "răng" thôi...=))

 

[thik_di_choi]

Em cứ nói thật là cái từ này phát âm tiếng Việt chuẩn cực khó cộng với âm địa phương nên chú em phát ầm thành đường "Viều", "Vìu" gì đó. Em chẳng hiểu sao lại có cái tên lạ rứa. Về sau cậu ấy bảo là tên dân tộc nên em phải hỏi đường kỹ. Vừa đến nơi nhìn thấy tên đường em còn không tin vào mắt mình nữa. Cả bọn cười phá lên. Nhưng quả thật đường này vui: nhiều quán ăn, billard, karaoke, cà phê ..
Nhăns bác nào sắp đi Tây nguyên, đặc biệt Pleiku luyện lại quả "đề pa ngang dốc" nhé. Có rất nhiều nơi lên dốc dựng ra phết làm ngay cái đèn đỏ

 

[thik_di_choi]

Thủy điện Ialy

Lại quay lại anh bạn tôi. Cách đây hơn 10 năm anh ấy gọi điện cho tôi mời cưới vợ và đấy là lần cuối cùng cho đến giờ chúng tôi liên lạc với nhau. Hồi đấy tôi nhớ anh ấy bảo vợ ở tận trong Ialy nên tôi nghĩ Ialy phải xa lắm. Hôm trên đường từ Kontum về pleiku tôi nhìn thấy cái biển ialy gần xèo nên sáng hôm sau khi ngủ tại Pleiku chúng tôi quyết định đi Ialy.

Sau khi ăn sáng ở khách sạn và một chầu cafe wifi xả láng với thiệt hại 28k (đưa 30k khỏi thối - đại gia mà), chúng tôi đi thăm công trình thủy điện gần như là đầu tiên của Tây nguyên, kết quả của tình hữu nghị Việt -Xô

Đường đi Ialy, huyện Chư pả

Đến gần Ialy, đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là một cái nhà rông với mái màu trắng trong khuôn viên xanh của rừng nổi trên nền trời. Nhà rông này lại có mái tôn và là nhà hàng phục vụ du khách

Em nó đây ợ

Đi tới cổng vào, em nhìn tướng tá nhất định xuống liên hệ vào thăm quan. vẻ mặt của anh bảo vệ cũng rất nghiêm trọng mời sang bên cạnh ... mua vé. 15k/người và phải đi bằng ô tô vào. Cũng may, đỡ phải xin xỏ, trình bày nhiều nó lại đuổi ra phường thì chết. Thủy điện Ialy nằm trên sông Sesan (bác nào confirm em thông tin này với). Ở Tây nguyên nhỏ xíu đã có đến vài chục thủy điện, có con sông tầng tầng lớp lớp thủy điện (em nghe thấy có Sesan 4), chẳng biết nên buồn hay nên vui.

Thủy điện Ialy

Đường đi trong nhà máy

Thượng nguồn (chẳng có nước lấy đâu ra điện)

Hồ chứa

Dòng nước sau khi chảy qua tuabin

 

[thik_di_choi]

Thủy điện Ialy

Chạy lòng vòng trong khu nhà máy rồi chúng tôi cũng đến cửa hầm dẫn vào nơi đặt tổ máy

Lối vào hầm đây

Ở lối vào hầm, an ninh được kiểm tra rất nghiêm ngặt. Bật lửa của chúng tôi được yêu cầu để ở phòng bảo vệ. Mọi người được yêu cầu bước qua cửa checkin như ở sân bay trước khi vào đường hầm

Mô hình nguyên lý hoạt động của nhà máy

Toàn cảnh trung tâm điều hành

Tổ máy - có 4 tổ máy

Thủy điện Ialy đi vào hoạt động đã đóng góp đáng kể cho lưới điện quốc gia và từ sau đó rất nhiều nhà máy thủy điện được xây dựng ở Tây nguyên. Việc xây dựng tràn lan thủy điện khiến môi trường bị phá hủy nghiêm trọng. Những bờ sông ngầu đỏ, hệ sinh thái bị tiêu diệt chưa kể rất nhiều người dân phải từ bỏ nơi chôn rau cắt rốn của họ. Cái giá phải trả cho công cuộc hiện đại hóa không hề nhỏ. Không hiểu những người dân nồng hậu Tây nguyên có biết sự hy sinh của họ vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong muốn, khi mà những giá trị sinh ra không hoàn toàn phục vụ cho dân sinh, xã hội. Rời công trình vĩ đại (tại thời điểm xây dựng), chúng tôi quay lại thị trấn để chia sẻ bữa cơm với nhân viên nhà máy thủy điện Ialy

Chúc mừng vì đã ngoại giao thành công. Dư lày thì HP sẽ không mất điện nữa

Bữa cơm với nhân viên nhà máy (bàn bên cạnh nhân viên ăn sang hơn chúng tớ)

Chả cá thác lác

Cá lăng hấp măng chua và hoa chuối

Sau 3 ngày chúng tôi đã đạt được Kon Ku. Bữa trưa đạm bạc để còn tiếp tục hành trình đi Lak