Thử nhá
Người Bana có tục lệ bỏ mả sau 1 thời gian chôn cất người chết, tiễn hẳn người chết sang một thế giới khác. Sau lễ bỏ mả, mả đó sẽ không còn được trông coi, ngó ngàng gì đến nữa. Có thể ngay sau khi chôn, nhà sẽ làm lễ bỏ mả nếu thực sự giàu có. Những nhà nghèo, phải chờ một thời gian tích trữ rượu đủ đãi cả làng thì mới xin phép già làng làm lễ. Một nhà giàu có thì làm 2 ngày, 3 ngày. Những nhà nghèo thì phải làm chí ít là một ngày. Những ghè rượu được mang ra nhà rông và ra mộ để đãi cả làng. Chí ít, trong một lễ bỏ mả, 1 gia đình phải chuẩn bị tối thiểu 100 ghè rượu. Trong thời gian chưa kịp làm lễ bỏ mả thì gia đình người chết phải mang đồ ăn lên mộ cho người chết như khi người ấy còn sống. Nếu nhà ăn 1 bữa thì mang 1 lần, nếu ăn 3 bữa thì mang ba lần cho đến khi làm lễ bỏ mả thì mới thôi.
Cả làng sẽ cùng gia đình đó làm lễ bỏ mả. Người ta đánh trống, cồng chiêng suốt cả ngày đêm. Đầu tiên là làm lễ ở nhà rông, sau đó là ra mộ rồi tối lại về nhà rông nhảy múa uống rượu. Tôi đến chậm nên không kịp chụp cảnh nhảy múa buổi sáng ở nhà rông. Và gia đình làm lễ bỏ mả này cũng không giàu có nên năm nay là năm thứ 3 sau khi người thân mất họ mới làm lễ bỏ mả được. Những ảnh này được chụp tại xã P'Yang, huyện KongChro, tỉnh Gia lai.
Cả bản kéo nhau ra mộ để cồng chiêng và nhảy múa. Những người khiêng chiêng trống hóa trang bôi bùn đất đầy người, đeo mặt nạ, vác gùi mang rác linh tinh
Quang cảnh xung quanh mộ. Người ta nhảy múa mấy vòng liền quanh mộ. Đoàn khiêng chiêng trống đi vòng tròn, đi đến đâu thì có người quét sạch đất đá lá phía trước cho đi.
