Liên Nghĩa - Nam Ban đến bãi hoang hòn Hồng

[diengiadung]

Đồng lúa hai bên đường, cảnh vật thật yên bình:

Những vùng đất bằng có khả năng phát triển nông nghiệp phân bố chủ yếu dọc theo trục đường quốc lộ 20 và tuyến đường liên xã, đường trục xã nên việc khai thác vào sản xuất nông nghiệp củng có nhiều thuận lợi. Tuy nhiên điạ hình cũng tạo ra nhiều vị trí rất thuận lợi cho xây dựng các hồ chứa nước, các công trình thủy lợi nhỏ...

Đập của thủy điện Đa Dâng 3. Cách đây không xa là đập thủy điện Đại Ninh, những 'sát thủ' tiêu diệt thác nước...:

Trong các mùa cao điểm du lịch, nếu bạn ngại Đà Lạt quá đông khách, thiếu phòng ốc... thì các nơi lân cận (cũng thuộc Lâm Đồng) là nơi có thể lựa chọn thay thế. Ví dụ như Bảo Lộc, thị trấn Di Linh hay Liên Nghĩa - từ những nơi này hướng về các thắng cảnh trên Đà Lạt cũng không quá xa.

Cầu Đại Ninh đây, qua cầu này rồi thì chỉ còn khoảng 15km nữa sẽ đến Liên Nghĩa:

Bảng chỉ đường vào thác Bongour, từ đây vào đó tầm 6km với đường nhựa tốt:

Đã đến thị trấn Liên Nghĩa. Khoảng này nếu chạy thẳng là QL20 mới, còn quẹo phải là đường quốc lộ cũ, chạy song song vào thị trấn - cũng là đường vô thác Gougah. Gougah là thác đẹp nhưng mùa này bị nước hồ thủy điện tích đầy nên... ngập hết rồi.

 

[diengiadung]

Bọn mình rẽ vào đường Thống Nhất thưởng thức món bánh xèo miền Trung. Loại bánh xèo này cuốn cùng rau thơm và bánh tráng - loại bánh tráng mềm và dai dai...
Giá mềm, chỉ 3k/cái. Vừa xơi, vừa hỏi thêm những thông tin về các thác cùng nhiều thứ khác, lúc này đã gần 4h chiều.

Nhiệm vụ kế đó là tìm nơi nghỉ. Bọn mình sẽ ở tại Liên Nghĩa 2 ngày, chốn nghỉ của mình đây:

Khách sạn Quang Tiến
Lô 90 - Liên Nghĩa - Đức Trọng - Lâm Đồng.
ĐT 06.646.878 - 0913 817733.
Đầy đủ tiện nghi, giá phòng 2 người là 150k/ngày đêm.

Cửa sổ phòng mình nhìn ra thấy thế này: những vườn rau tưới tự động trồng cải và cà rốt. Mé xa xa là sân bay Liên Khương, mai bọn mình sẽ lên sân thượng ngắm cái sân bay này coi thía nào:

 

[bienlao]

đọc bài của bác hấp dẫn quá, quá chi tiết
Cám ơn bác nhiều và chờ bác chiếu phim tiếp )

 

[diengiadung]

Cả ngày vượt quãng đường dài nên dự định sẽ nghỉ một tiếng. Vậy nhưng ngứa ngáy chân tay, bọn này lại chuẩn bị đi.
Tiếp cận con thác hùng vĩ ngày xưa: thác Liên Khương (còn gọi là Liên Khàng) xem ngày nay thế nào. Nhìn thác có 2 hướng, hướng ngoài QL20 và hướng trong đồng - bọn mình chọn hướng 2. Lối vào băng ngang con đập tràn, cũng vừa là đường đi.

Song song với đập là cây cầu dang dỡ, có lẽ khó có cơ hội hoàng thành do không còn cần thiết nữa: Thủy điện lấy gần hết nước rồi thì cần gì cầu cho to...

Những vườn rau xanh ngát một màu. Ven đường là những cống dẫn nước hình máng vuông với dòng chảy cuồn cuộn tới mọi nương rẫy.

Bỏ qua nhiều ngã 3, bọn mình chạy tới điểm cuối. Khúc này vừa có lối lên đồi và lối còn lại là vào các thửa vườn đầy cây bụi.

Một mình len lõi giữa những bụi cây, có cả những nhánh gai nhọn liễu để đến với thác... nhưng mình thất vọng: thác Liên Khương vô cùng hùng vĩ ngày xưa bây giờ chỉ còn lại như thế kia.

Trời sụp tối nên cũng không còn thấy đường vào sâu hơn. Hơn nữa giờ này cũng bắt đầu có vắt nên mình đứng xa zoom lại gần để chụp vài dòng nước nhỏ còn sót lại - như một ánh đèn leo lét trước gió.
Nước không nhiều còn do thủy điện chặn dòng. Phần khác do địa phương thấy thác cũng 'ngáp ngáp' rồi nên xây đập tích phần nước còn lại để tưới rẫy. Vậy là con thác 'Thắng cảnh quốc gia' chỉ còn trong dĩ vãng...

 

[diengiadung]

Mình trở ra. Mặc dù đã biết trước nhưng vẫn có một chút gì đó tan vỡ trong lòng, cứ tựa như vừa đánh mất món gì vô giá...
Ngoài kia, trời vẫn hoàng hôn như mọi ngày...

May mắn nhỏ là trong chuyến đi này: thác Liên Khương không phải là mục tiêu chính vì bọn mình vẫn biết trước dòng thác đã chết.
Cái chính trong chuyến đi là thác Voi, thác Bảo Đại và thác Bongour. Trời thương, cuối chuyến về Mũi Né thì bọn mình lại tìm ra một chốn tuyệt vời khó quên mà chả mấy ai biết được. Luật bù trừ là vậy!

Thoáng chốc là hết 1 ngày. Giấc tối bọn mình ra phố ăn đêm. Tại thị trấn Liên Nghĩa: những nơi có hàng quán nhiều là những dãy trên đường Thống Nhất, quanh chợ Liên Nghĩa...

Khách sạn nhà nghỉ thì tập trung nhiều trên QL20 (vậy nhưng bọn mình lại ở KS Quang Tiến nằm tuốt phía trong khu quy hoạch mới do sạch đẹp, yên tĩnh) với mức giá dễ chấp nhận.
Đường phố khá xôm tụ cả ngày lẫn đêm nhưng buổi tối thì thiếu đèn đường (có nhưng bật rất ít, chắc do tiết kiệm điện).

 

[diengiadung]

Sáng ngày thứ nhì, nhìn từ khung cửa số khách sạn thì mình nhận thất bầu trời khá nhiều mây. Tuy nhiên, mây là một chuyện nhưng nay sẽ là ngày chính để khám phá đèo Tà Nung, thác Vọng, thác Voi Nam Ban và những vùng lân cận. Liệu thời tiết có chiều lòng mình không? chuyện này có lẽ vài giờ sau mới biết được.

Bánh cuốn ở chợ Liên Nghĩa với lá bột dẻo và dai dai thật thú vị. Món kèm theo đáng chú ý nhất là các khoanh nem nướng (hao hao chả giò phía Nam) vàng ngậy và giòn tan. 20k/dĩa:

Điểm tâm thì Liên Nghĩa (thuộc huyện Đức Trọng) không thiếu chỗ ngon đâu nhưng bọn mình muốn ra chợ: đây chắc chắn là nơi có nhiều hàng quán phong phú, giá cũng chuẩn xác nhất. Chợ Liên Nghĩa rất rộng, chia làm nhiều khu nằm giữa tam giác QL20, đường Thống Nhất và Trần Hưng Đạo. Đây cũng là chợ đầu mối cho các tiểu thương cùng lân cận về đây lấy hàng bán lẻ.

Sáng cũng không thể thiếu ly cà phê nóng thơm lừng ở đầu chợ:

Một ít thông tin về vùng đất này mà mình có được như sau...
Thông tin về huyện:

Huyện Đức Trọng nằm trên vùng các trục giao thông huyết mạch của tỉnh Lâm Đồng: Quốc lộ 20 (Đà Lạt - Thành Phố Hồ Chí Minh), tỉnh lộ 27 (Ninh Thuận - Đắk Lăk) và có cảng hàng không Liên Khương nên rất thuận lợi trong giao lưu phát triển.

Chợ Liên Nghĩa nhìn ở phía sau, chợ gồm sau khu nhà lồng chính.

... Đức Trọng ngày càng trở thành một trong những huyện có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lâm Đồng. Với ưu thế về nhiều mặt huyện Đức Trọng phát triển khá toàn diện bao gồm cả nông - lâm nghiệp, công nghiệp - TTCN và thương mại dịch vụ...

Qua bữa sáng rồi thì bọn mình trực chỉ QL20 lên Đà Lạt. Kế hoạch hôm nay sẽ đi hồ Đạ Ròn > đèo Prenn > Tà Nung > thác Vọng > thác Voi - Nam Ban > xã NThôl Hạ > QL27 > Liên Nghĩa...
Trong bảng là hướng dẫn đường đi ngay bùng binh ngã 3 Liên Khương - Đức Trọng: thẳng là QL20, rẽ trái là vào đường cao tốc. Thanh chắn an toàn kề cận đó bị gỡ ra: người ta thay mới (thanh thép nằm dài trên lề) hay tháo bỏ? chả biết được.

Vị trí địa lý

Huyện Đức Trọng nằm ở vùng giữa của tỉnh Lâm Đồng, phía đông bắc giáp thành phố Đà Lạt, phía nam giáp tỉnh Bình Thuận, phía đông giáp huyện Đơn Dương và tỉnh Ninh Thuận, phía tây giáp huyện Di Linh và Lâm Hà.

Nhưng trước tiên cần tham quan lại con thác Liên Khương ở góc cạnh nhìn từ QL20.
Đây là con thác trong thời điểm mùa mưa hiện tại:

 

[diengiadung]

Ngay trong mùa mưa nhưng Liên Khương hùng vĩ ngày xưa bây giờ chỉ còn...:

Diện tích tự nhiên 902,2km2, dân số 137.410 người (năm 1999), chiếm 9,2% về diện tích và 13,8% dân số toàn tỉnh. Mật độ dân số vào loại cao trong tỉnh: 153 người/km2. Thành phần dân số thuộc 27 dân tộc anh em, trong đó các dân tộc thiểu số chiếm 30%, chủ yếu là người Chu Ru, Cơ Ho và một số đồng bào dân tộc ở các tỉnh phía Bắc di cư vào từ năm 1954.

... vài lạch nước nhỏ. May mà chiếc Nikon vừa tậu có tầm zoom 21x nên mình mới thấy được chút khung cảnh này:

Đức Trọng là một trong những huyện có vị trí quan trọng về phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Lâm Đồng. Với ưu thế về nhiều mặt, sự phát triển kinh tế của huyện Đức Trọng khá toàn diện, bao gồm cả nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương nghiệp, dịch vụ.

Và để so sánh, bạn hãy nhìn ảnh thác Liên Khương (cũng có tên là Liêng Khàng) chụp lúc 9 giờ 36 phút ngày 18 tháng 11 năm 2008 của Jraiblian.
Thác tiêu, cái chỗ lề đường xưa nay từng để du khách đứng nhìn dòng thác hùng vĩ này có lẽ cũng có ngày tan biến hay trở thành quầy bách hóa vì lẽ chả còn cái gì đẹp mà nhìn...

Đức Trọng là một trong những địa danh quen thuộc đối với trong nước và với du khách nước ngoài. Những thác nước nổi tiếng như Liên Khương, Gougah, Pongour rất hấp dẫn đối với du khách. Hồ Nam Sơn được quy hoạch sẽ là điểm du lịch và hoạt động dịch vụ văn hoá - thể thao. Huyện có sân bay Liên Khương là cửa ngõ ra vào thành phố Đà Lạt bằng đường hàng không.

Lưỡng lự một tý rồi mình rời đây, nổ máy chiếc Win hướng về ngã 3 Phi Nôm:

Đây là ngã 3 Phi Nôm: quẹo phải là lên Đà Lạt theo QL20 còn rẽ trái sẽ đi Thạnh Mỹ, Đơn Dương, đèo Sông Pha (đèo Ngoạn Mục)... và nếu chạy hoài sẽ đến Phan Rang:

Lịch sử

Năm 1920, tỉnh Đồng Nai Thượng được tái lập bao gồm 3 quận: Djiring, BLao và Dran - Fyan. Vùng đất của huyện Đức Trọng khi đó nằm trong địa giới tổng Bình Thạnh bao gồm từ Phi Nôm đến cầu Đại Ninh và mở rộng về phía tây, tây bắc tới vùng La Ba (Phú Sơn).

Mình thì chỉ muốn chạy đến tham quan hồ Đạ Ròn thôi. Đây là một hồ thủy lợi lớn, nghe nói quanh hồ còn có sân Gôn và các khu du lịch sinh thái...

Tháng 5-1958, chính quyền Sài Gòn thành lập tỉnh Tuyên Đức, chia quận Dran thành 3 quận: Đức Trọng, Đơn Dương và Lạc Dương. Quận Đức Trọng gồm có 4 tổng: Ninh Thạnh, Sơn Bình, Đinh Tân, Mỹ Lệ; 12 xã: Tùng Nghĩa, Hiệp Thạnh, Phú Ninh, Bình Thạnh, NThol Hạ, Đinh Văn, Phú Sơn, Lang Bian, Teurlang Tho, Teurlang Deung, Romène và Yenglé.

 

[diengiadung]

Chạy mãi nên vượt lối vào hồ hồi nào không hay, nhìn quanh đã thấy mình đến Thạnh Mỹ, khỉ thật - vậy là trở đầu xe lại...

Về phía cách mạng, do yêu cầu trong chỉ đạo kháng chiến chống thực dân Pháp, tháng 9-1949, Ban cán sự Đảng bộ tỉnh Lâm Viên xây dựng lực lượng tại vùng này, đặt tên khu vực này là khu Chiến Đấu.
Tháng 12-1950, theo Nghị định của Uỷ ban kháng chiến hành chính miền Nam Trung Bộ sáp nhập hai tỉnh Lâm Viên và Đồng Nai Thượng thành tỉnh Lâm Đồng, khu Chiến Đấu đổi tên là huyện Chiến Đấu. Dân số thời kỳ này ước tính khoảng 10.000 người.

Hai cô bé người dân tộc đèo nhau trên xe đạp, bé phía sau ngáp vắn ngáp dài: có lẽ hồi tối thức khuya xem TV nhiều lắm đây - hôm nay chủ nhật, cũng không phải đến trường:

Lối vào hồ Đạ Ròn đây. Bọn mình chạy đến cái cổng thì bị bảo vệ trong chốt gác ngăn lại đòi giấy 'giới thiệu' của... xã! Chẹp, đây không có 'giấy' mà chỉ có 'óc phượt' nên bèn ngoặt đại vào lối bên, nhỏ hơn...:

Tháng 9-1963, cơ quan Tỉnh uỷ Tuyên Đức giải thể, một số xã phía bắc, tây bắc của huyện Đức Trọng được chuyển giao và chịu sự chỉ đạo của tỉnh Quảng Đức. Đến tháng 5-1965, Tỉnh uỷ Tuyên Đức thành lập lại, huyện Đức Trọng thuộc về tỉnh Tuyên Đức.

Lối bên nhỏ, đường quanh co đất đỏ. Hồi ở nhà xem ảnh vệ tinh, mình cho rằng lối mòn này 'có thể' dẫn lên đồi cao ven hồ:

Năm 1976, sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, cùng với việc xóa bỏ cơ cấu hành chính cũ, huyện Đức Trọng lập thêm một số xã mới: Tân Hội (1976), Tân Văn, Phi Tô (1977). Tiếp đó, huyện Đức Trọng được tiếp nhận đồng bào thủ đô Hà Nội vào khu Lán Tranh và khu vực Nam Ban xây dựng vùng kinh tế mới của Hà Nội tại tỉnh Lâm Đồng; sáp nhập ấp Bồng Lai, Bắc Hội của xã Thạnh Mỹ (Đơn Dương) vào xã Hiệp Thạnh.

Ven lối mòn là những mảnh vườn của người dân đang canh tác:

Xã Tùng Nghĩa được chuyển đổi thành thị trấn Liên Nghĩa và là trung tâm của huyện. Tháng 12 - 1978, huyện Đức Trọng tách các xã Ninh Loan chuyển về Đơn Dương và xã Đa M'rong chuyển về huyện Lạc Dương.

 

[bienlao]

hấp dẫn quá, ít nhất mỗi ngày 1 tập nha bác )

 

[diengiadung]

hấp dẫn quá, ít nhất mỗi ngày 1 tập nha bác )

Vậy thì hôm nay 2 tập vậy, cảm ơn bạn.
Mình tiếp đây:
-------------

Tháng 10-1987, để phục vụ cho yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, thành lập thêm các đơn vị hành chính mới, huyện Đức Trọng đã tách các xã phía bắc để thành lập huyện Lâm Hà và tiếp nhận thêm 5 xã của huyện Đơn Dương và xã Ninh Gia của huyện Di Linh chuyển sang.

Chạy thêm một đoạn dài nữa thì pó chiếu: toàn đất đá lô nhô. Gặp một chú đi bộ ngược lại, mình hỏi thì biết rằng rất khó để lên đồi nếu chạy xe... nhưng từ đây vẫn có thể chạy ra lộ gần Phi Nôm.
Đất đá tảng lưng tưng quá nên mình quay ngược lại và trở ra:

Như vậy, trải qua nhiều quá trình thay đổi, đến nay huyện Đức Trọng có 14 đơn vị hành chính, bao gồm: thị trấn Liên Nghĩa và 13 xã: Hiệp An, Hiệp Thạnh, Liên Hiệp, Phú Hội, Tân Hội, NThôn Hạ, Bình Thạnh, Ninh Gia, Ninh Loan, Đà Loan, Tà Năng, Tà Hine và Tân Thành.

Trong thật tế thì vẫn còn lối khác vào hồ: đường kia nằm trên QL20, gần thôn D'ra Hoa có lối rẽ phải vào sân gôn và các khu du lịch - vào những nơi này cần có 'giấy Bác', còn vô hồ cũng cần có giấy 'giới thiệu' vì có cổng gác.
Nhưng thôi, thiết gì cái hồ... nên mình chạy trở ra và đi luôn:

Đây là chợ Phi Nôm. Trờ kéo đầy mây, xám xịt nhưng không mưa. Chính xác có lẽ là 'chưa mưa':

Cơ cấu dân số

Dân số năm 2004 là 162.300 người, chiếm 9,23% về diện tích và 14% dân số toàn tỉnh. Mật độ dân số là 180 người/km2. Thành phần dân số có 27 dân tộc anh em trong đó đồng bào dân tộc ít người chiếm 30%, chủ yếu là đồng bào dân tộc gốc tại chỗ: Chu ru, K'Ho và các đồng bào dân tộc từ các tỉnh biên giới phía Bắc di cư tự do vào lập nghiệp.

Trường tiểu học K'Long trên QL20:

Đức Trọng có hệ thống mạng lưới thương nghiệp rất phát triển, tất cả các xã đều có chợ và hệ thống các cửa hàng, đại lý thu mua, buôn bán. Chợ huyện ở thị trấn Liên Nghĩa có quy mô lớn, được nâng cấp để ngang tầm là một trung tâm thương mại của huyện.