Ngất ngây miền Tây mùa nước nổi

Như một cuộc hẹn hò từ bao thế kỷ, như một cuộc sum vầy của chàng Ngưu cùng Chúc Nữ, hàng năm cứ đến tháng 7 nước ở đồng bằng sông Cửu Long lại dâng cao, vùng chịu ảnh hưởng nhiều nhất chính là Đồng Tháp Mười và tứ giác Long Xuyên. Cùng với Biển Hồ Tonlé Sap ở Campuchia, hai nơi này là nơi lưu trữ nước thiên nhiên; là vùng trũng chứa nước sông Mekong mùa mưa từ thượng nguồn đổ về. Chính điều này đã tạo nên một Đồng Tháp Mười – Tứ Giác Long Xuyên khác biệt mà không nơi nào có được! Và cũng chính điều này đã làm bao ngươi yêu say đắm vùng trũng phương Nam, mà trong số đó có tôi.

Mối nhân duyên giữa tôi với vùng đất này cũng bắt đầu từ mùa nước nổi. Để rồi kể từ đó, hàng năm cứ vào thời điểm nước từ bên Cam đổ về, dù ít hay nhiều, tôi lại nôn nao, lại như đứa con xa tranh thủ “đi đi về về” giữa hai nơi. Năm nay, nước không nhiều; nhưng tôi vẫn đi, vẫn muốn được chiêm ngưỡng, vẫn muốn được hòa cùng đất trời, mây nước cùng thiên nhiên nơi này; vẫn muốn dấu chân mình in đậm trên những nẻo đường quê; vẫn muốn bóng mình ngã dài xuống những dòng sông, cánh đồng loang loáng nước.

Tôi đã đi và đã được đắm mình trong hương, trong sắc của muôn cánh hoa thanh tao, tinh khiết.

Vẫn luôn ngất ngây, vẫn luôn bị mê hoặc bởi những cánh đồng mênh mông nước cùng cảnh sinh hoạt vào mùa nước nổi; và luôn thấy ấm lòng với tình người của những người dân quê chân chất!

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Là vùng đất nhiễm phèn nặng, nhưng từ ngày chuyển qua trồng sen thì thu nhập của người dân tăng lên đáng kể. Người ta trồng sen chủ yếu để lấy ngó, lấy gương. Cứ hai ngày thu hoạch một lần. Gương có lúc lên 40.000/1kg, nên thu hoạch của người dân tính ra tăng gấp 4 lần so với trồng lúa. Tuy có cực hơn, nhưng thu hoạch cao cũng làm cho người dân phấn khởi.

Người lấy ngó cũng như lấy sen, cái cốt yếu là phải chăm sóc sao cho sen ra nhiều ngó, bởi vì mỗi cái ngó như vậy cho ra một cái lá và một cái hoa.

Nếu lấy ngó, người ta ngắt cái ngó đó đi, cái gốc mẹ sẽ sinh ra ngó mới.
Nếu lấy gương thì để yên cho ngó phát triển. Khi hoa nở, dưới gốc của nó lại đâm thêm rất nhiều ngó khác. Khi hoa tàn, gương sen bắt đầu làm hạt là người ta phải canh để hái đúng lúc, sao cho hạt sen không già mà cũng không non.

Khi bóc vỏ ra, lớp lụa còn nguyên không bị rách thì mới được giá cao. Hạt sen già rất nhanh nên cứ hai ngày người ta hái một lần. Khi hái cái gương thì phải ngắt luôn cái lá để sen đâm nhiều ngó mới.

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Đọc bài viết của chị làm em nhớ quê quá đỗi, những mùa nước lũ người dân phải be bờ, chống chọi nhưng nếu lũ không về thì lại trông...thương lắm...
Người dân quê mình quanh năm với ruộng lúa, nương rẫy, xuồng ghe, mương rạch... mà chân chất, thật thà làm sao.

Đọc bài của chị mà nhớ nhà da diết, nhớ con mương, cánh đồng trũng nước, nhớ con cá đớp ăn móng, nhớ người nhà quê rổn rảng mà hiền khô...Ngẫm cũng buồn, chỗ nào phong cảnh đẹp nhiều người ngắm thì dân là nghèo, thương thật!

Có đi xa mới biết thế nào là nỗi nhớ quê! Những thứ xung quanh ta, tưởng chừng như chẳng là gì, nhưng lúc đó lại nhớ đến da diết, quay quắt. Nhớ những mùa nước, cả nhà phải hợp sức cùng nhau be bờ, đắp đê; trẻ em quần xăng đến háng bì bà, bì bõm đến trường. Nhớ từng con mương, cánh đồng ngập nước; nhớ chén canh rau mẹ nấu, quánh lòng tong kho tiêu hay nồi cá linh kho mía mẹ vẫn thường nấu vào mỗi mùa nước nổi. Và cả những người dân quê chân đất, thật thà, chất phác.

Miền Tây quê mình nghèo thật nhưng tình cảm thì không nghèo. Thật tự hào mình là người miền Tây.

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Nước dâng lên, không trồng lúa được thì trồng sen.

Đầu mùa nước nổi là là lúc người dân xuống giống trồng sen. Sau hai tháng là đã có thể thu hoạch ngó, ba tháng là thu hoạch gương. Sen không phải chỉ thu hoạch một đợt là xong mà kéo dài tới ba đợt. Lúc sen tàn cũng vừa kịp để xuống lúa vụ đông xuân.

Mùa nước nổi mà thu hoạch ngó thì đúng là rất cực.

Muốn hái ngó phải lấy chân rà xuống sình, mọi năng lực, cảm giác đều dồn xuống bàn chân; cố tìm cho ra cọng ngó đẹp, rồi ngồi thụp xuống, lấy tay nhẹ nhàng ngắt cọng ngó, nhưng phải làm thật khéo để cọng ngó không bị gãy. Hái xong cọng đó lại lấy chân rà. Cái điệp khúc này cứ lặp đi, lặp lại; đứng lên, ngồi xuống cho đến khi ngó đầy xuồng.

Vào mùa nước cạn thì còn dễ chứ mùa nước nổi, để hái được cọng ngó phải ngồi xuống thật sâu, nước ngập đến mang tai, có khi là ngập cả đầu nếu gặp phải chỗ trũng. Để có được cọng ngó trắng phau, thơm phức, ăn giòn tan, phải đổi lấy biết bao gian truân, vất vả.

Hạt sen là một loại thực phẩm hấp dẫn đối với chuột. Nếu không chặn được, từng đàn chuột sẽ lẻn vào ăn hết hạt sen. Vì là loại gặm nhắm, nên khi ăn no rồi thì nó quay ra cắn bông sen để mà mài răng (bởi vì răng của chúng mọc dài ra hang ngày) chứ không phải để kiếm thức ăn.Kết quả là hàng loạt bông sen ngã rạp trên mặt nước, ao sen tiêu điều chẳng còn thu hoạch được gì.
Để chống chuột, người dân ở đây đã có sáng kiến căng nylon quanh ruộng để cản bước chân chúng.

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Nước nổi về cũng là lúc sắm đồ đi câu giăng, đi đăng

Chuyên nghiệp, tàn sát hơn thì đi te. Với cái càng rộng từ 6 đến 8m có gắn lưới cài điện đặt ở mũi xuồng, cái xuồng te quần thảo nát mặt nước; cá lớn, cá nhỏ bắt trọn chẳng sót con nào. Với cách đánh bắt này, cá tôm ngày càng cạn kiệt…

Là lúc thả vịt chạy đồng. Giàu thì hàng trăm, hàng ngàn con; nghèo thì vài chục.

Cũng là thời điểm hẹn hò trai gái.

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Mùa nước nổi cũng là lúc người ta tranh thủ sức nước để làm phẳng mặt ruộng. người ta móc đất ở chỗ cao cho lên xuồng đem tới chỗ thấp
Một xuồng đất khẳm cứ lướt băng băng theo từng nhịp chống sào trông cứ nhẹ như không. Nếu không có nước, để chuyển lương đất đó đi xa như vậy phải mất cả ngày.

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Từ Thạnh Hòa – Tân Phước chúng tôi men theo con đường đê qua những cánh đồng nước bao la, bát ngát để đến Thạnh An – Thạnh Hóa – Long An. Những bóng người ngụp, lặn hái ngó; những chiếc xuồng chở đầy đất…. Chợt phía trước một không gian vàng rực rỡ ánh lên trong nắng chiều làm chúng tôi ngẩn ngơ.

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Chúng tôi mãi mê ngắm nhìn cảnh vật hai bên. Thật bình dị và yên bình nhưng yêu vô cùng vẻ đẹp bình dị, yên bình ấy. Chúng tôi đã say, say vì sự bình yên, mộc mạc của làng quê và càng say vì sự hào sảng, chất phác của người dân.

Ghé vào chỗ anh bạn mới quen, không cao lương mỹ vị, nhưng tôi thật thích thú khi thưởng thức những món ăn dân dã như thế này.

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Một tuần nữa lại trôi qua. Sáng chủ nhật dậy sớm, bồn chồn chờ xế dậy.
Than thở vài câu, xế hỏi “Giờ đi đâu?”
Rất từ tốn “N2 nhen”
Vậy là lên đường thôi.

Mục đích chỉ là dạo chơi trên đường N2 nên cứ đủng đa, đủng đỉnh mà ngắm hoa, ngắm bướm, chụp hình.

Qua cầu Nguyễn Tri Phương, mặt trời ló dạng đằng đông, nước mấp mé tưởng chừng như sắp tràn bờ. Đã bao nhiêu lần hăm he chụp bình minh trên dòng kinh Tàu Hủ, giờ mới thực hiện được.

Đại lộ Võ Văn Kiệt trông cũng đẹp ra phết!

Đường N2, mùa này hoa mua nở tím cả hai bên đường.

Nhớ lúc còn bé, khi còn ở dưới quê, mua nở đầy vườn nhưng có bao giờ chú ý. Mãi đến khi nghe Phượng Liên hát “Hoa mua ai bán mà mua…’ , tôi mới biết những cánh hoa dạị ấy chính là hoa mua.

Cứ bắt xế dừng lại để chụp hoa mua.

Xế bảo:”Hoa mua có gì mà hứng thú?”
Ừ, không lộng lẫy, kiêu sa,, nhưng những cánh hoa mộc mạc, tím màu thủy chung đó đã một thời gắn bó với tôi!

 

[haianh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Người ta hay nói “Được đằng chân, lân đằng đầu”. Câu nói này cũng đúng với tôi trong trường hợp này.
Đường N2 dài chưa tới 40km. Cà kê dê ngỗng cho lắm thì đến 10h đã đi hết đường. Thế là lại nằn nỉ xể đi Tam Nông và sau đó là Phú Thành B. Mà công nhân xế đúng là number one! Tôi muốn gì xế cũng chìu.(c)

Vậy là xuyên qua thị trấn Thạnh Hóa, đi dọc theo kinh Dương Văn Dương ra ngay bên này cầu kinh 12 - Tân Thạnh.

Kinh Dương Văn Dương trước đây có tên là La Grandière. Con kinh này chạy song song với kinh Nguyễn Văn Tiếp. Kinh Nguyễn Văn Tiếp cắt ngang Đồng Tháp Mười, nối liền sông Vàm Cỏ Tây với Sông Tiền. Kinh Dương Văn Dương ngắn hơn, chạy tới Gãy Cờ Đen thì giao thủy với kinh Tháp Mười rồi ăn thông với Nguyễn Văn Tiếp. Kinh Dương Văn Dương qua huyện tân Thạnh đưa nước ngọt sông Tiền nối thông sông Vàm Cỏ Tây. Huyện Tân Thạnh được hưởng lợi nguồn nước ngọt sông Tiền qua kinh trục chính Dương Văn Dương, hệ thống kinh cấp I, cấp II và kinh mương thủy lợi nội đồng.

Vừa qua cầu kinh 12, rẽ phải rồi lại rẽ trái để vào ĐT 837 (rẽ trái chứ rẽ phải sẽ đến Cai Lậy đó).

Sau bao nhiêu năm vất vả ngụp lặn cùng con đường trong 6 tháng mùa nước, giờ người dân nơi đây đã hỉ hả khi con đường cơ bản đã hoàn thành.

Theo lời một anh đi cùng chiều thì "đường đi được rồi nhưng vẫn còn nhám, phải đi lẹ nếu không mắc mưa là qua không được". Quả thật, đoạn này là đẹp đó; còn rải rác khoảng 5km đang đổ đất, gặp mưa xuống sình lầy, trơn trợt rất khó qua. May mà hôm đó gặp vận đỏ, nên chỉ mất 1h cho đoạn đường 29km đó thôi.


Dù nắng hay mưa, dù con đường có sình lầy, hay chìm sâu dưới nước, chúng tôi vẫn luôn bắt gặp những nu cười hồn nhiên như thế này.

 

[trangngochanh]

Re: Ngất Ngây Miền tây Mùa Nước Nổi

Đọc bài của chị Haianh mới thấm thía câu : Người ăn không hết , kẻ lần không ra " . Chị đặt chân đến ĐTM không biết đã đủ lần thứ 1001 chưa , riêng em thì chắc cũng đã hứa 1000 lần là sẽ ... nhưng rồi cũng không sắp xếp được để được 1 lần cảm nhận.
Thôi thì coi những bài phóng sự của chị cho đỡ thèm , ai ngờ càng đọc cơn thèm khát lại càng dữ dội hơn.