9 ngày trên đất Triệu Voi - nhà sàn, chum đá và những quả bom chưa nổ

[happypack]

Re: 9 ngày trên đất Triệu Voi - nhà sàn, chum đá và những quả bom chưa nổ

Tối về, quyết định mua tour cho ngày hôm sau vì ngại trời mưa. Đêm ở Phonsavan yên tĩnh và...buồn. Có muốn đi loanh quanh cũng chẳng có chỗ nào để mà đi. Đang mùa vắng khách, đường phố cũng thưa thớt và tối vì không có điện đường. Chúng tôi nghe bảo ngày 12 sẽ có phái đoàn cấp cao Việt Nam ghé thăm, hèn nào lúc chiều thấy mấy khách sạn lớn chăng bảng chào mừng, rồi lại thấy nhà nhà bắt đầu treo cờ Lào và Việt. Lại nghe rằng phía ta cấp tiền để thị trấn lắp điện đường, mà đúng thật là ngay tối hôm sau đã thấy đèn đuốc sáng choang. Nhưng phố xá...thì vẫn buồn hiu như thế.

Vào Sanga restaurant ăn tối (Lonely Planet giới thiệu), nhân viên thì hờ hững mà thực đơn lại không thấy để giá. Ngại gì mà không đi quán khác. Đảo sang tiệm Phonekeo bên kia đường, phục vụ tươi tỉnh nhanh nhẹn, chủ quán xởi lởi, đồ ăn ngon, nóng sốt mà giá cả lại phải chăng, còn được khuyến mãi thêm tô canh xương bò nghi ngút khói, tha hồ mút mát.

hữu nghị Việt Lào, có treo cờ không thì bảo...

bữa tối thịnh soạn, cơm trắng hôi hổi, lạp lào mặn mòi, bò xào ngọn su, rau sống tươi rượi, ớt cay xé, nước mắm chua ngọt, canh tủy bò nghi ngút khói. ngoài trời mưa lâm thâm, khí lạnh lẩn khuất, nhấp ngụm bia Lào, nhấm nháp miếng Lạp và nghiền ngẫm "đại sướng là đây!!!" ;-)

lạp Phonekeo, ngon nhất đất Lào (ít ra là trong cảm nhận của chúng tôi)

bò xào ngọn su, dòn ngọt béo mềm, thôi thì đủ cả....ực

bắp cải cuốn thịt, quán bán đồ ăn sáng đối diện Dok Khuon GH

heo cất bếp

 

[happypack]

Re: 9 ngày trên đất Triệu Voi - nhà sàn, chum đá và những quả bom chưa nổ

Ngày 9/9/2010
Ngày ở Phonsavan (3 Chum và UXO)

Ăn sáng ở một quán nhỏ đối diện Dok Khoun GH, mua thêm ít thịt heo muối rang (2k/ miếng) và xôi (1k/ lạng) để dành ăn trưa.

Xe khởi hành 9am, trên đường đi Chum 1 thì ghé vào Trung tâm Thông tin Du lịch để nhà tour làm thủ tục đăng ký. Bản đồ du lịch miễn phí có thể lấy tại đây.

Ngày nay, du khách biết đến Xieng Khouang không chỉ bởi Di sản văn hóa thế giới Cánh Đồng Chum, mà còn vì UXO (Unexploded Ordnance) – Bom chưa nổ.

Theo Báo Cáo Thường Niên 2009 của UXO Lao (Unexploded Ordnance Program – Chương trình dò tìm và phá gỡ bom chưa nổ), Xieng Khouang xếp thứ nhì trong 10 tỉnh của Lào bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi UXO. Các tỉnh khác theo thứ tự bao gồm Savannakhet, Saravane, Khammuane, Sekong, Champasack, Huaphanh, Attapeu và Luang Prabang. Trong khoảng thời gian 1964-1973 của cuộc Chiến tranh Bí mật (Secret War) do quân đội Mỹ tiến hành nhằm tiêu diệt quân đội Pathet Lào ở phía Bắc và đánh phá tuyến đường mòn Hồ Chí Minh đoạn đi qua lãnh thổ Nam Lào, máy bay Mỹ đã dội tổng cộng 1.36 triệu tấn bom xuống Lào trong đó bao gồm 250 triệu quả bombi. Con số này đồng nghĩa với nửa tấn bom dành cho mỗi người dân Lào vào thời điểm đó. Tuy nhiên, thống kê này cũng chỉ được xem là ước đoán vì còn nhiều số liệu, bao gồm số lượng bom mìn sử dụng bởi lực lượng lính đánh bộ, chưa được Mỹ công bố. Các vùng đất bằng phẳng như bản làng, đồng ruộng, bờ sông lại là mục tiêu tập trung đánh phá dữ dội nhất của máy bay ném bom. Điều này dẫn đến hệ lụy trực tiếp là 30% chưa nổ của số bom này (UXO) vẫn là những cái bẫy chết người rình rập cuộc sống của người dân nông thôn (chiếm 70% dân số Lào), lại đẩy họ vào cảnh nghèo và đói vì không thể khai thác đất đai cho nông nghiệp hoặc phát triển cơ sở hạ tầng.

Anh tour guide của Lao Youth Travel nói tiếng Anh khá, biết nhiều thông tin lại hay kể chuyện tiếu lâm. Anh cho biết trong chiến tranh, ngoài bom thì quân đội Mỹ còn dội chất độc da cam xuống nhiều khu vực ở Lào, trong đó có Xieng Khouang. Nhiều quả đồi quanh vùng là mới hồi phục và chỉ có cỏ mọc chứ chưa thể trồng cây trên đó. Người dân ở Phonsavan mỗi khi cất nhà, nỗi lo đầu tiên không phải vấn đề giấy phép xây dựng, mà là xác định có bao nhiêu bom còn sót lại trên miếng đất của mình. Dịch vụ rà phá bom tư nhân vì thế làm ăn tương đối khấm khá. Chúng tôi đi qua vài miếng đất sát đường, thấy cắm rải rác những lá cờ đỏ, được giải thích là đánh dấu nơi có bombi; còn những bao cát chất đống cạnh đó là để dùng đậy lên mỗi khi kích nổ một quả bom. Người có điều kiện còn thuê dịch vụ, người nghèo đành phó mặc cho ông trời.

thuyết minh ở Innformation Centre

những vỏ đạn trưng bày tại đây

dò bom ở cánh đồng chum (ảnh tư liệu)

ảnh tư liệu

chương trình dò phá bom mìn với sự hợp tác của cơ quan chức năng và các tổ chức phi chính phủ (MAG)

 

[bonjour_joli]

Re: 9 ngày trên đất Triệu Voi - nhà sàn, chum đá và những quả bom chưa nổ

Muốn uống thử 1 ngụm beerLao, để có cảm giác "yêu đến giọt cuối cùng" ^^ ... (theo ĐDH-bình yên 1 thoáng cho tim mềm )