S21 - Tuol Sleng
Nằm khuất khuất trong khu phố nhỏ Toul Svay Prey ở phía Nam Phnom Penh và khá lạc lõng với cảnh quan xung quanh , S21 - Bảo tàng diệt chủng Tuol Sleng trông có vẻ quá cũ kỹ, sập sệ với những hàng rào thép gai bao quanh.Tôi đồ rằng người ta cố ý giữ nguyên hiện trạng như vậy để trái tim của bạn bị bóp nghẹt trong một nỗi sơ hãi mơ hồ . Để bạn biết được cái tâm trạng của những người Campuchia đã bị từng bị đưa đến nơi đây và rồi bỏ mình trong những màn tra tấn khủng khiếp .
Năm 1962, S21 vốn là trường trung học Ponhea Yat. Đến thời kỳ Lon Nol, trường được đổi tên thành Trường trung học Toul Svay Prey. Đến tháng 5.1976, trường được chính quyền Khmer đỏ chuyển thành nhà tù với tên gọi Nhà tù an ninh S21.Theo các tài liệu mà Trung tâm tư liệu Campuchia tìm được, S21 được thiết kế đặc biệt để dành cho việc tra hỏi và tiêu diệt các phần tử "phản bội".Trong suốt 4 năm cầm quyền của mình , nơi đây giam giữ tổng cộng 10.499 nghìn người (chưa tính khoảng 2.000 trẻ em bị giết) gồm nhiều quốc tịch như Việt Nam, Lào, Thái, Ấn Độ, Pakistan, Anh, Mỹ, Canada, New Zealand, Australia, nhưng phần lớn là người Campuchia
Tôi đến đây khi bảo tàng vừa mới mở cửa . Nằng vừa lên , ấm áp và thanh khiết khi vương vấn với làn khói nhang thắp trên sân giữa 14 ngôi mộ lạnh lùng . Khi bộ đội Việt Nam vào S21 , ở 14 phòng của tòa nhà A1 , người ta đã phát hiện ra 14 thi thể không toàn vẹn bởi những màn tra tấn và đã mang ra sân để chôn cất .
Không ai hướng dẫn , tôi run run bước vào những phòng tra tấn của dãy A1 , những căn phòng không có gì khác ngoài một cái giường và những dụng cụ tra tấn thô sơ cho thấy kẻ sử dụng ắt phải tung nhiều sức lực .
Nạn nhân bị gọi lên phòng này bị tra tấn man rợ đến chết.
Một trong những hình thức tra tấn phố biển ở S21 là rút móng tay, móng chân; đổ axít vào mặt, khoét ngực để thả rết, dùng búa, rìu, roi đánh đập... Những vết máu bắn ra của nạn nhân vẫn còn in đậm trên tường và trần nhà.
Tòa nhà B là nơi trưng bày các hình ảnh tranh vẽ sống động về thời đó, từ hình ảnh chiếc ghế sắt để nạn nhân ngồi chụp hình, các phạm nhân bị đánh đập tàn nhẫn, các cánh đồng chết đẫy rẫy xương của những người bị Khmer đỏ giết hại, các hình vẽ mô tả lại cảnh phạm nhân bị tra tấn và chân dung của hàng nghìn nạn nhân đã từng bỏ mạng tại đây . Họ nhìn ... và nhìn .... Có cái gì đó thật thê thảm trong ánh mắt của họ ...Và tôi tin chắc rằng không hề có những hình ảnh thật rùng rợn nhưng bạn vẫn sẽ phải rùng mình ...
Tòa nhà C với kẽm gai chằng chịt bên ngoài cho biết đây chính là nơi giam giữ tù nhân.
Những dãy buồng giam dài được xây kín bằng gỗ, gạch, san sát nhau chìm trong bóng tối. , những tù nhân bị giam giữ trong buồng giam nhỏ có diện tích 0,8x2m bị xích chân bằng sợi xích to chôn chặt vào tường hoặc nền nhà xi măng; còn những nạn nhân bị giam trong buồng giam lớn có diện tích 8x6m bị xích một hoặc cả hai chân vào những thanh cùm ngắn hoặc dài.
Cùm nhỏ dài chừng 0,8-1m được thiết kế để xích khoảng 4 người còn cùm dài 6m thì xích 20-30 người. Mọi nạn nhân đều phải nằm ngủ trên sàn nhà lạnh lẽo. 4.30 mỗi sáng, mọi nạn nhân phải thức dậy, kéo quần xuống tận đầu gối để cai tù kiểm tra, sau đó phải thực hiện một số động tác thể dục như đứng lên ngồi xuống, giơ tay cao cho dù chân vẫn bị cùm.
Tòa nhà D trưng bày những thông tin về các tù nhân , những người chống lại Angkar , làm việc cho Mỹ và bọn tư bản . Lướt qua tôi thấy họ có nhiều lứa tuổi ( từ 16 - 54 ) , nhiều thành phần ...( từ lính Khmer Đỏ trên đến giáo sư y khoa .... )
Bước ra khỏi tòa nhà D , tôi có cảm giác gần như kiệt sức . Nhiều người bảo tôi không nên đi S21 một mình . Cả ngàn hồn ma không siêu thoát được đang vương vất trong đó .
Tôi không tin vì tôi biết cái gì đã làm cho tôi có cảm giác kiệt sức . Đó chính là sự tưởng tượng và liên tưởng trong tôi còn quá sống động . S21 cung cấp những thông tin mà khi lướt qua những căn phòng vắng , dãy xà lim tối tăm , ngột ngạt , những tấm hình chân dung câm lặng ... tôi luôn có cảm giác mình đang đứng giữa nó trong thời Pol Pot , trong hàng nghìn tiếng kêu phẫn uất câm lặng . Khi nào bạn còn có trái tim , bạn sẽ còn có cảm giác kiệt sức như tôi ....
Khi quyền lực nằm trong tay những kẻ vô học thì đó thật sự là một thảm họa
Mộ 14 nạn nhân cuối cùng của S21 do bộ đội Việt Nam phát hiện ra
Tòa nhà A - nơi tra tấn
Tòa nhà C - Nơi giam giữ
Tòa nhà B
* Tip 4 U :
- Giá vé :
+ Hoàng Cung : 6,5 usd / người
+ Bảo tàng : 3 usd / người
+ Wat Phnom : 1 usd / người ( chỉ áp dụng với khách nước ngoài )
+ S21 - Tuol Sleng : 2 usd / người
- Địa chỉ :
+ Hoàng cung : Sothearos Blvd đoạn giữa đường 240 - 184 . Mở cửa mỗi ngày từ 7: 30AM - 11AM / 2PM - 5PM
+ Bảo tàng : Gần Hoàng Cung - Mở cửa từ 8 AM - 5PM
+ Wat Phnom : Cuối đường Norodom Blvd , mở cửa mỗi ngày
+ S21 : Nằm ở góc đường 113 và 350 . Mở cửa mỗi ngày từ 8AM đến 5PM ( trưa có nghỉ )
- Nếu có thời gian và có tiền bạn có thể đăng ký một chuyến du ngoạn ngắn trên sông Tone Sap vào khoảng 4 giờ chiều để ngắm nhìn Hoàng Cung , Bảo tàng từ trên sông . Đăng ký tại bến tàu trên đường Sisowath Quay , đối diện với chùa Wat Ounalom
- Tất cả các điểm tham quan trên ( ngoại trừ S21 ) đều có thể đi bộ . Có thể chia thành 3 cụm : Hoàng cung - Bảo tàng ; Wat Phnom và chợ đêm ; S21 và chợ Nga , bạn có thể phân chia thời gian để tham quan cho phù hợp . Cụm Wat Phnom nên đi buổi chiều để kết hợp với dạo chợ đêm . Nếu không đi bộ nổi thì gọi tuk tuk với giá chung là 2 usd / lần